Online education: Tools voor activerend leren met Esther Quaedackers

Docent Esther Quaedackers maakte in haar Big History colleges en werkgroepen voor het IIS, die noodgedwongen online plaats moesten vinden, gebruik van verschillende activerende werkvormen. Ze zette daarbij ook online tools in om de lessen motiverender, boeiender en interactiever te maken. Ze gebruikte virtuele whiteboards, kennisclips en interviews met (inter-)nationale experts in de vorm van podcasts. Esthers creativiteit werd beloond: studenten waren enthousiast en Esther zelf ook. Zij neemt deze werkvormen en online tools als toegevoegde waarde mee naar haar lessen op de campus. Ze bleken enorm goed te werken en passen in een nieuwe stijl van activerend lesgeven, waarbij de student geprikkeld wordt om zoveel mogelijk te participeren betrokken te zijn.

Lees meer over activerende werkvormen:

Activerend Leren – UvA Teaching and Learning Centre

Active Learning | Center for Teaching Innovation (cornell.edu)

Getting Started with Active Learning Techniques | Center for Teaching Innovation (cornell.edu)

Virtuele Whiteboards

Online zijn allerlei virtuele whiteboards te vinden waarop verschillende teams of personen tegelijkertijd kunnen werken en elkaars werkproces kunnen zien, ook als de groepen zich in verschillende breakout rooms bevinden. Binnen de whiteboard tools zijn er handige, leuke toepassingen mogelijk. Met de gratis tools komt je al een heel eind. Wil je nog meer toepassingen dan zijn er betaalde versies. Docent Esther Quaedackers uit deze Teachingstory werkt met de gratis tool Miro.

Meer lezen over virtuele whiteboards:

Zapier.com: 7 beste online whiteboards

Miro: website & wat is mural?

Podcasts

Een podcast is een audio-uitzending waarbij het geluidsbestand ten alle tijden online beschikbaar is voor de luisteraar, die daardoor zelf kan kiezen wanneer te luisteren. De term podcast is een samentrekking van iPod en broadcast (Engels voor ‘uitzenden’) Podcasts zijn de laatste jaren steeds populairder geworden en er zijn er dan ook zo veel online te vinden dat kranten zelfs podcasts recenseren om de crème de la crème onder de podcasts voor hun lezers te onderscheiden.

Meer informatie

Buzzprout: how to make a podcast

FD: zo maak je succelvol een podcast

Kennisclips

Een kennisclip is een korte video van 5 à 10 minuten waarin kennis wordt overgedragen. Bijvoorbeeld over een specifiek thema, een complex begrip of een lastige formule. Studenten kunnen de clip bekijken wanneer het hen uitkomt.

Meer informatie

Kennisclips voor activerend onderwijs

Kennisclips en flipped classroom

College geven via Zoom heeft niet mijn voorkeur, dus ik wilde iets bedenken wat motiverender was en waarmee ik de studenten bij de lessen kon blijven betrekken. Ik dacht ‘wat als ik nou podcasts opneem’. Zo kunnen studenten, die tijdens Covid al zoveel achter hun scherm en binnen zitten, informatie tot zich nemen terwijl ze bijvoorbeeld buiten in het park wandelen. Dat geeft hen de mogelijkheid om op een zelf gekozen tijdstip in beweging te zijn en te ontspannen, terwijl ze ook met hun studie bezig zijn. De podcasts bevatten interviews met experts die ik ken uit het (inter-)nationale onderzoeksveld en zij deelden hun kennis over de laatste interessante ontwikkelingen. Het editen van de podcasts was veel werk, meer dan ik had verwacht, maar minder werk dan video-editing – waar ik ook ervaring mee heb – dus in vergelijking daarmee viel het weer mee.  Inmiddels heb ik een hele serie podcasts gemaakt die ik ook in de toekomst kan gebruiken. Afgelopen jaar heb ik de podcasts gebruikt als basis voor Q&A colleges met de geïnterviewde experts en voor seminars.

Experts gingen in de podcasts redelijk diep in op hun onderwerpen. Daarom gaf ik studenten ter voorbereiding op de podcasts kennisclips van zo’n 10 minuten. Die konden ze op een zelfgekozen moment bekijken. De kennisclips had ik al een paar jaar geleden opgenomen. Ook daarin kwamen experts aan het woord, soms dezelfde maar soms ook andere. Omdat ik de podcasts af kon stemmen op de kennisclips, vormden ze samen een redelijk coherent geheel. ‘Redelijk’, want als ik meer tijd had gehad, had ik de onderdelen waarschijnlijk nog beter kunnen integreren.

Na het kijken van de kennisclips en beluisteren van de podcasts moesten de studenten voor het Q&A college of het seminar in kleine groepen discussiëren over hetgeen ze gezien en gehoord hadden. De vragen en opmerkingen die uit die discussies kwamen postten zij op het discussiebord in Canvas en gebruikte ik in de grotere live Zoom sessies om over door te praten. Ik heb dat zo georganiseerd, omdat ik wil dat studenten praten en discussiëren en de kans daarop is groter als het over onderwerpen gaat die ze zelf uitkiezen. Studenten konden ook bonuspunten verdienen als ze in Canvas vragen die ze interessant vonden verder becommentarieerden. Ze konden vragen omhoog of omlaag stemmen, waardoor ik ook een indruk kreeg van de interesses van de groep. Die input nam ik vervolgens mee naar het Q&A college of seminar. Zo co-creëerden we de les. Ik hield me overigens niet altijd alleen maar aan de vragen. Bijvoorbeeld als ik constateerde dat veel vragen gebaseerd waren op misvattingen, dan kwam ik met die misvatting als onderwerp.

Ik wilde iets anders in de Zoom lessen dan alleen praten, luisteren, vragen stellen, antwoord geven. Ik stuitte via google op online whiteboard applicaties en ben me daar in gaan verdiepen. Veel ervan zijn gratis, maar als je nog meer functionaliteiten wilt kun je de betaalde versie gebruiken. Soms is er een gratis educational license mogelijk. Ik heb Miro uitgekozen omdat dat me de meest intuïtieve en veelzijdige leek in gebruik – het wijst zich redelijk vanzelf. Er zijn veel dingen mogelijk met zo’n virtueel whiteboard. Je kunt niet alleen ideeën, in de vorm van tekst, plaatjes, video’s en presentaties, verzamelen en laten zien, maar ook allerlei interactieve opdrachten maken. Ik heb het bijvoorbeeld gebruikt om studenten een tijdlijn te laten maken.

Bij andere opdrachten aanwijzingen “verstopt” achter iets wat de studenten konden aanklikken als ze een hint nodig hadden omdat ze vastliepen . Ik liet studenten ook rollenspeloefeningen doen, of raden of beweringen van medestudenten op het discussiebord correct of een misvatting waren, in de vorm van een speurtocht op het Miro bord.

Ik merkte dat het heel handig was om de uitleg over de opdracht waar studenten aan werkten op het Miro bord te plakken als reminder.

Het grootste voordeel ten opzichte van de Zoom-whiteboards is dat je in Miro met meerdere mensen tegelijk op het whiteboard kunt werken en elkaars werk ziet terwijl het gemaakt wordt, ook als je niet in dezelfde breakout room zit.

Zo kon ik de verschillende groepen in de verschillende breakout rooms allemaal tegelijkertijd in de gaten houden en makkelijker bepalen bij welke groep ik in de breakout room aan zou schuiven om ze verder te helpen. Studenten kunnen ook zien wat anderen doen, wat hen weer kan inspireren. En het overzicht op het bord maakte het voor mij makkelijker om de plenaire discussie te structureren

“Dat je de studenten actief bij je lessen betrekt is belangrijk en deze visuele en auditieve tools maken dat mogelijk. Het is meer werk dan een standaard college, maar voor mij als docent is het ook uitdagender en motiverender. Ik leer er zelf ook enorm veel van en de verschillende opdrachten met verschillende tools houden de studenten scherp. Hoe meer ik uitprobeerde, des te meer mogelijkheden ik ontdekte. Dus wees niet bang om dingen uit te proberen. De feedback van studenten geeft je inzicht of iets werkt. Op de tools en werkvormen die ik heb gekozen kreeg ik gelukkig positieve reacties.“

Ik hou er van video’s te bekijken, en vond het heel leuk om de kennisclips te bekijken, maar toch werden de podcasts mijn favoriet. Het is zo fijn dat je alleen hoeft te luisteren. Daardoor kan je, terwijl je verdiepende kennis tot je neemt voor je studie, tegelijkertijd buiten zijn, op een bankje in de zon zitten in plaats van binnen achter je bureau, achter je beeldscherm. En je hoeft niet stil te zitten, want je kunt luisteren terwijl je loopt. Heel relaxed, zeker in stressvolle tijden. Ik heb echt enorm genoten van de interviews. Het is super interessant om te horen wat mensen die in het veld werken te zeggen hebben, om een kijkje te krijgen in wat ze doen. Vaak was ik zo geïnspireerd en nieuwsgierig door wat ik gehoord had in de podcast, dat ik thuis weer van alles op ging zoeken over het onderwerp in mijn studieboeken of online. Wat mij betreft zouden meer docenten podcasts mogen gebruiken in hun lessen.

Het werkte heel motiverend dat we ideeën en vragen konden posten op het Canvas discussie bord en vragen omhoog kon stemmen. We posten vragen over dingen waar we nieuwsgierig naar zijn, iets wat we graag willen weten. Daarmee kun je een beetje invloed hebben op waar de lessen over gaan, een beetje sturen, waardoor je nog meer betrokken bent bij de les. Je kunt ook zien waar anderen mee komen, waardoor je zelf ook weer op ideeën komt. De vragen die we daar posten kwamen voort uit een groepsdiscussie met een kleiner groepje, een week voor het Q&A college. Het discussiëren met een klein groepje voorafgaand aan het college vond ik heel interessant en leuk. Daardoor ben je ook weer beter voorbereid op het college. Wij gebruikten Zoom voor deze bijeenkomsten.

Het werken met het virtuele whiteboard was veel interessanter en uitdagender dan een “gewoon” college. Vooral vanwege alle activiteiten die we deden. Ik heb me geen moment verveeld. Het was heel creatief allemaal. Je kunt Miro op veel leuke manieren inzetten, bijvoorbeeld toen we een soort moodboard maakten om over ideeën te brainstormen. Je bent zoveel meer betrokken bij de les als je letterlijk en figuurlijk iets mag toevoegen, wat op het Miro bord mogelijk is omdat je er op kan schrijven, dingen op kan plakken, plaatjes in kan slepen. Je kan dan werkelijk iets bijdragen aan de les in plaats van alleen te luisteren en vragen te stellen. En het is handig in Miro dat je ondanks dat je in een breakout room zit met je eigen groep, toch verbonden blijft met de andere groepen. Je kunt bij elkaar meekijken, waardoor je weer op ideeën wordt gebracht. In Zoom moet je altijd allemaal terug naar de hoofdgroep om met elkaar te kunnen communiceren. Soms was het niet meteen duidelijk hoe een functionaliteit werkte in Miro, zoals bijvoorbeeld de post-its, maar het speelse karakter van een virtueel whiteboard met alle mogelijkheden is een enorme toevoeging. Het maakt het leren leuker en makkelijker.

“Alhoewel ik echt gek ben op de podcasts, en genoten heb van het werken met het speelse creatieve virtuele whiteboard, maakt het in principe niet heel veel uit welke tool de docent gebruikt, podcast, Miro board of iets anders. Als je de studenten maar actief betrekt en motiveert, zodat ze zelf nadenken over de onderwerpen en er meer over willen weten.  Als de docent maar zorgt dat het geen “gewoon” college wordt en op welke creatieve manier dan ook de studenten aan het werk zet om ze nieuwsgierig te maken, dan leer je het meeste. Een virtueel whiteboard kun je op de traditionele manier gebruiken, maar wordt pas echt interessant als je de creatieve mogelijkheden benut. Pas dan is het een toevoeging waarmee je studenten echt volledig bij de les betrekt, omdat ze letterlijk en figuurlijk een bijdrage kunnen leveren. Dat is in de Big History lessen van Esther goed gelukt.“

Reactie Esther

“Ik dacht zelf dat het voor studenten niet interessant is om in Zoom op een traditionele manier te werken en het was iets wat ik zelf ook niet wilde. Ik ben blij om te horen dat de moeite die ik heb genomen om andere werkvormen te kiezen de juiste snaar heeft geraakt bij de studenten. Het gaat er zoals Milena aangeeft hoofdzakelijk om dat je studenten betrekt. Ik vind het interessant dat ze zegt, dat het dus blijkbaar niet uit maakt met welke tool of werkvorm dat is. Ik hoopte dat met name de podcasts een goede toevoeging zouden zijn, omdat het geen schermtijd vraagt en het is leuk om te horen dat dat ook zo ervaren wordt. Ik blijf de tools die ik heb gekozen zeker gebruiken als we terug gaan naar de campus.“

Dit verhaal is onderdeel van een reeks inspirerende praktijkvoorbeelden van online onderwijs tijdens de COVID-19 pandemie, die naar voren zijn gekomen tijdens focusgroep gesprekken binnen het onderzoeksproject ‘Online en blended onderwijs aan de UvA’. Dit onderzoeksproject biedt inzicht in de ervaringen van docenten en studenten met online (aspecten van) onderwijs en de strategieën die docenten hebben ingezet om (online) leren te stimuleren. De verhalen en rapporten uit dit project zijn terug te vinden op de projectpagina: https://tlc.uva.nl/article-category/onderzoek-en-kennisdeling/?faculty=26

Literatuur

Cole, A.W., Lennon, L. and Weber, N. (2021). Student perceptions of online active learning practices and online learning climate predict online course engagement. Interactive Learning Environments, 29(5), 1-15.

Freeman, S., Eddy, S. L., McDonough, M., Smith, M. K., Okoroafor, N., Jordt, H., & Wenderoth, M. P. (2014). Active learning increases student performance in science, engineering, and mathematics. Proceedings of the National Academy of Sciences, 111(23), 8410-8415.

Lomer, S., & Palmer, E. (2021). ‘I didn’t know this was actually stuff that could help us, with actually learning’: student perceptions of Active Blended Learning. Teaching in Higher Education, 1-20.

Nguyen, K. A., Borrego, M., Finelli, C. J., DeMonbrun, M., Crockett, C., Tharayil, S., Shekhar, P., Waters, C. & Rosenberg, R. (2021). Instructor strategies to aid implementation of active learning: a systematic literature review. International Journal of STEM Education, 8(1), 1-18.

Prince, M. (2004). Does active learning work? A review of the research. Journal of Engineering Education, 93(3), 223-231.

Terug naar online education tijdens COVID

Terug naar Teacher Stories overzicht