Gebruik onderstaande checklist om de toetsing van je vak te controleren op ongeoorloofd gebruik van GenAI. Onder aan deze pagina vind je 5 tips om ongeoorloofd GenAI-gebruik te voorkomen.

De vragen in de checklist kunnen beantwoord worden met een V of een X. Elke X geeft een potentieel risico van ongeoorloofd GenAI-gebruik aan. De grootste risico’s liggen bij opdrachten zonder supervisie. Denk aan schriftelijke opdrachten, maar ook aan presentaties, podcasts en video’s.

De UvA is momenteel bezig met het ontwikkelen van een programma over AI in onderwijs. Deze checklist zal dan ook elk half jaar van een update worden voorzien.

Klik hier voor de checklist

1. Wordt het eindcijfer (mede) bepaald door opdrachten die studenten zonder begeleiding maken?

Nee, er worden geen studiepunten (EC) toegekend op basis van cijfers voor opdrachten die studenten zonder begeleiding maken.

Er is een zeer klein risico dat studenten slagen voor het vak door ongeoorloofd gebruik van GenAI; de andere vragen hoeven niet beantwoord te worden.

Ja, het eindcijfer wordt bepaald door één of meer opdrachten die studenten zonder toezicht maken.

Ga verder met de andere vragen.

2. Hoeveel van het eindcijfer wordt bepaald door opdrachten zonder toezicht?

Het eindcijfer wordt voornamelijk bepaald door andere vormen van toetsing. Bijvoorbeeld: een tentamen op locatie, een praktische toets of een mondeling tentamen.

Het eindcijfer wordt (bijna) uitsluitend bepaald door opdrachten zonder toezicht.

3. Stellen de opdrachten de docent in staat de voortgang van de student naar het eindproduct te volgen?

De voortgang van studenten tijdens het vak wordt bewaakt. Bijvoorbeeld: studenten leveren concepten in voor (peer) feedback, zij bespreken hun aanpak met de docent, zij maken een deel van het werk af op de campus (in een werkcollege), of zij geven een (mondeling) verslag van het werkproces.

Het hele of een groot deel van het werkproces vindt plaats buiten het toezicht van de docent.

4. Stellen de opdrachten de studenten in staat om te slagen zonder vakspecifieke kennis of vaardigheden?

De opdrachten vereisen een onderwerp specifiek niveau van diepgang en steunen minder op algemeen beschikbare kennis. De opdrachten zijn qua inhoud, vorm en/of methode specifiek afgestemd op wat er in het vak en tijdens de lessen geleerd is.
(NB: GenAI wordt steeds beter in zeer specifieke opdrachten, met de juiste prompting.)

Studenten kunnen hun eigen keuzes maken wat betreft inhoud (thema), vorm en/of methode, met behulp van algemeen beschikbare kennis.

5. Laat de opdrachten door GenAI lopen en verfijn de aanwijzingen met prompting zoals een student dat zou kunnen doen. Beoordeel de output: kan deze leiden tot een voldoende resultaat, met of zonder kleine wijzigingen?

De output heeft weinig tot geen nut, of zou in zijn huidige vorm niet tot een voldoende leiden. De student zou de aanwijzingen aanzienlijk moeten verfijnen en aanvullende vakspecifieke kennis en/of vaardigheden moeten gebruiken.

De output zou leiden tot een voldoende resultaat zonder veranderingen, of het zou kunnen leiden tot een voldoende resultaat met minimale veranderingen of verfijnde aanwijzingen.

6. Is voor het vak aangegeven hoe studenten op een verantwoorde manier GenAI kunnen gebruiken?

Studenten weten of/hoe ze GenAI verantwoord mogen gebruiken in het vak. De docent bespreekt expliciet de implicaties van GenAI-gebruik in opdrachten.

Het is niet duidelijk beschreven hoe studenten GenAI kunnen gebruiken of het gebruik is expliciet verboden (ook al kan dit niet makkelijk worden gehandhaafd).

Vragen & acties gebaseerd op de checklist-resultaten

Heeft het invullen van de checklist voor jouw vak meerdere X-jes opgeleverd? Dan is het verstandig om actie te ondernemen en je toetsing aan te passen. Er is op dit moment nog geen pasklare oplossing. Daarom adviseren wij je om strategieën te combineren. Ondertussen kunnen toetsingsvormen sterk verschillen en zijn ze gebonden aan disciplinaire conventies. Hierdoor kan het zo zijn dat sommige strategieën niet van toepassing zijn op jouw situatie.

Heb je vragen naar aanleiding van de uitkomsten van de checklist? Dan moedigen we je aan om contact op te nemen met TLC-adviseurs, toetsdeskundigen of opleidingsdirecteuren om advies en verdere begeleiding te vragen.

Als je vermoedt dat een student ongeoorloofd gebruik heeft gemaakt van GenAI in een opdracht of tentamen, informeer dan de examencommissie. Dan kunnen zij de zaak onderzoeken en passende actie ondernemen. Je kunt je vermoedens met de student bespreken, maar vermoedens op zichzelf dienen niet als bewijs in fraudezaken.

Hoe kun je ongeoorloofd GenAI-gebruik voorkomen? (5 tips)

1. Vertrouw niet op detectietools

De huidige detectietools zijn niet betrouwbaar. Ze kunnen namelijk niet nauwkeurig voorspellen of een tekst (deels) door GenAI of door een mens is geschreven. Daarom is het beter ze niet te gebruiken.

2. Als je opdrachten zonder toezicht gebruikt, overweeg dan alternatieve vormen van beoordeling

Over het algemeen zijn niet-gesuperviseerde (schriftelijke) opdrachten gevoelig voor GenAI-misbruik. Klik hier voor meer informatie. Evalueer de leerdoelen en bekijk of er eventueel andere vormen van beoordeling mogelijk zijn. Kan het gewicht van de schriftelijke opdrachten worden verminderd ten gunste van andere soorten beoordelingen? Klik hier voor inspiratie.

Hieronder vind je een aantal tips om ongeoorloofd gebruik van GenAI bij beoordeling te voorkomen:

Monitor de voortgang van studenten naar het eindproduct (formatieve beoordeling). Laat studenten schetsen of concepten inleveren, met je afspreken om hun aanpak te bespreken, hun werkproces documenteren of zelfs een deel van het werk op locatie afmaken. Zorg ervoor dat je opzet haalbaar is binnen de toegewezen uren voor het vak.
Laat studenten op locatie opdrachten maken of examens afleggen. Vooral voor cognitieve vaardigheden op een lager niveau (zoals onthouden, begrijpen en toepassen). Deze aanpak kan ook goed werken als je fundamentele academische schrijfvaardigheden wil beoordelen (zoals samenvatten en parafraseren). Het is minder geschikt voor het beoordelen van cognitieve vaardigheden op een hoger niveau (zoals analyseren, evalueren en creëren). Houd er rekening mee dat er een tekort is aan examenlocaties. Praat hierover met je programmacoördinator.
Gebruik mondelinge beoordelingen als dit haalbaar is qua tijd en personeel. Mondelinge beoordelingen kunnen online of offline plaatsvinden, maar altijd in real-time. Er zijn verschillende soorten mondelinge beoordelingen die je kunt gebruiken: mondeling examen, een schriftelijke opdracht mondeling toelichten (alle studenten of een willekeurige steekproef), presentaties voor alle studenten (bijv. een pitch), posterpresentaties, groepsdiscussies, debatten, rollenspellen, simulaties/demonstraties (zoals patiënt-dokter interactie, een onderhandelingssimulatie, pleitwedstrijd, demonstraties van bedrijven of codes), vraag- en antwoordsessies door studenten, interviews.
Gebruik opdrachten die creativiteit en originaliteit vereisen (zoals blogs, vlogs, video-essays, muziekvideo’s, poëzie, infographics, animaties, podcasts, portfolio’s, websiteontwerp). Controleer of de vaardigheden die je beoordeelt deel uitmaken van het onderwijs in jouw vak of elders in de opleiding. Zo zorg je ervoor dat studenten niet worden beoordeeld op vaardigheden die geen deel uitmaken van de leerresultaten (zoals coderen, grafisch ontwerp of videobewerking).

3. Gebruik verschillende beoordelingsvormen

Wanneer je opdrachten zonder toezicht gebruikt, zorg er dan voor dat het eindcijfer ook gebaseerd is op vormen van beoordeling mét toezicht en zónder toegang tot GenAI. Zo weet je zeker dat studenten de leerresultaten echt behaald hebben.

4. Als je opdrachten zonder toezicht gebruikt, vraag dan naar vakspecifieke kennis/vaardigheden

Als je opdrachten zonder supervisie gebruikt, zorg er dan voor dat ze moeilijk te maken zijn met behulp van GenAI. Vraag je studenten bijvoorbeeld om (persoonlijke) voorbeelden, casestudies, theorieën of onderzoek te integreren dat vakspecifiek is.

5. Bespreek motivatie, academische integriteit en verantwoord GenAI-gebruik met je studenten

Help jouw studenten om plagiaat en fraude te begrijpen en om GenAI-output te evalueren. Bespreek de implicaties van GenAI-gebruik bij opdrachten en leg uit waarom het waardevol is voor jouw studenten om zelf onderzoek te doen. Hierbij kun je een beroep doen op hun motivatie. Leg bijvoorbeeld uit wat de waarde is van de opdracht die je aan hen geeft. Wat zijn de leerresultaten? Hoe helpt dit jouw studenten op de lange termijn? Wat zijn de voordelen als jouw studenten dit doen zonder hulp van GenAI?

Zorg voor duidelijke richtlijnen voor GenAI-gebruik binnen je vak of opdracht. Zo weten jouw studenten of en hoe ze GenAI op een verantwoorde manier kunnen gebruiken.

Advies over het aanpassen van je toetsing

Via TLC Contact kun je contact opnemen met de toetsdeskundigen van je faculteit. Met hen kun je mogelijke wijzigingen in je beoordeling bespreken. Je kunt ook altijd advies vragen aan de toetsdeskundigen van TLC-Centraal (tlc@uva.nl). Zorg ervoor dat je je opleidingsdirecteur op de hoogte brengt, zodat deze een overzicht kan maken van de situatie en de risico’s op opleidingsniveau.