Het doel van deze eerste stap, de analyse, is om relevante informatie in kaart te brengen vóórdat je met het ontwerpen begint. In het (her)ontwerpproces zijn we geneigd om deze stap over te slaan en direct te beginnen met het daadwerkelijke ontwerp (stap 2). Toch kan een analyse je veel opleveren: waardevolle informatie voor de inhoud van het ontwerpproces maar ook betrokkenheid van collega’s, studenten en andere partijen. Hieronder stellen we je verschillende vragen gekoppeld aan zes kernthema’s om jouw analyse richting te geven.

Ga direct naar…

Aanleiding
Student
Taak
Curriculum
Context
Haalbaarheid
Meer informatie

Aanleiding

Wat is de aanleiding voor het (her)ontwerp en hoe wordt dit ervaren?

Er is bijna altijd een aanleiding voor het ontwerpen of herontwerpen van onderwijs, zoals: het percentage studenten dat uitvalt is te hoog of de minor sluit niet meer aan op de behoeften van de studenten. Het is interessant om met zoveel mogelijk belanghebbende partijen (studenten, collega’s, studieadviseurs, etc.) in gesprek te gaan zodat het eindproduct het oorspronkelijke probleem ook echt aanpakt. Wat ervaren de studenten in het vak waar de uitval zo hoog is, waar komt dit precies door? Herkennen andere docenten dit ook, hoe zien zij dit terug in het gedrag van de studenten?

Vragen om over na te denken

Hoe kijken zoveel mogelijk andere belanghebbende partijen (studenten, collega’s, studieadviseurs, etc.) naar de aanleiding voor het (her)ontwerp en hoe ervaren zij dit?
Wat is het precieze probleem en hoe kan dit worden opgelost?
Kun je de opleidingscommissie, UvA-Q resultaten of het werkveld gebruiken om waardevolle informatie te verzamelen voor de analyse?

Waarom is het vak voor de student relevant en/of nuttig?

Vaak weet je waarom je het vak als docent relevant/nuttig vindt, maar is dit voor de student ook duidelijk?

Vragen om over na te denken

Wat leren de studenten en waar draagt dit aan bij?
Waartoe wil je de studenten opleiden?
Wat zou er gebeuren als je het vak niet (her)ontwerpt?

Student

Welke studentkenmerken zijn belangrijk om tijdens het ontwerpproces mee te nemen?

Elke groep studenten heeft andere kenmerken die het leerproces kunnen beïnvloeden. Door hier voorafgaand aan het ontwerpen bewust van te zijn kun je zoveel mogelijk inspelen op deze kenmerken.

Vragen om over na te denken

Welke precieze voorkennis hebben de studenten?
Is het een eerstejaars BA-vak of juist een MA-vak en wat betekent dit voor de zelfstandigheid/begeleiding die de studenten nodig hebben?
Kennen de studenten elkaar al goed of nog helemaal niet?
Welke leermethodes zijn ze gewend, zoals groepswerk of ontwerpgericht onderwijs?
Wat is de precieze voorkennis van de studenten?
Welke groepsgrootte verwacht je?
Welk percentage internationale studenten verwacht je en hoe kun je hier rekening mee houden?
Zijn er overige bijzonderheden waar je rekening mee moet houden (verplicht/keuzevak, functiebeperkingen, etc.)?

Taak

Welke kennis, vaardigheden en attitudes moet de student verkrijgen? En wat is er nodig qua instructie/onderwijs om dit leren te bereiken?

Probeer de inhoud zoveel mogelijk te concretiseren en richt je naast de kennis ook juist op de vaardigheden en attitudes die de studenten moeten verwerven.

Vragen om over na te denken

Wat hebben de studenten geleerd? Wat kunnen de studenten na het afronden van het vak?
Welke stappen moeten de studenten zetten om vanuit hun voorkennis de leeruitkomsten te behalen?
Welke veelvoorkomende misvattingen zijn er binnen de cursusinhoud?
Wat verwacht je dat de studenten het meest complex vinden?
Welke cursuselementen hoeven niet per se te worden onderwezen om de uitkomsten te kunnen behalen? Kill your darlings…

Curriculum

Welke plek heeft het vak in het curriculum?

We zijn geneigd om vakken als losstaande elementen te (her)ontwerpen, terwijl de plaats in het curriculum cruciaal is voor de leeropbrengst.

Vragen om over na te denken

Wat is de relatie met de leerlijnen en eindtermen? Door de leerlijnen en eindtermen te bestuderen krijg je inzicht in de doelen van de opleiding: waar werken jullie met de studenten precies naartoe? En wat hebben de studenten nodig om deze doelen te kunnen bereiken? Hoe zorg je ervoor dat het vak bij de leerlijnen en eindtermen aansluit?
Hoe verhoudt het te ontwerpen onderwijs zich tot andere vakken in de opleiding? Welke kennis en vaardigheden, gerelateerd tot het onderwijs dat je wilt ontwerpen, hebben de studenten al eerder opgedaan? En hoe verbind je het nieuwe vak hieraan ? Welke leerdoelen worden al (eventueel op een hoger niveau) in een eerder vak behaald en kunnen dus komen te vervallen/op worden voortgebouwd?

Context

Welke contextuele factoren kunnen je ontwerpkeuzes beïnvloeden?

Naast bovenstaande thema’s kunnen andere contextuele factoren ook een rol spelen in het ontwerpproces.

Vragen om over na te denken

Welk type leeromgeving wil je creëren? (bijv. krachtig; veilig; inclusief; etc.)
Welke specifieke contextuele factoren spelen een rol in je ontwerp? (bijv. online/offline; tijdslimiet; collega’s; beoordelingsmogelijkheden; aantal studenten; aantal en soort contacturen die mogelijk zijn; parallel lopende vakken)
Welke middelen staan er tot je beschikking?
Welke opgedane ervaringen van collega’s (binnen of buiten je opleiding) of van jezelf kun je gebruiken voor je ontwerp?
Welke (didactische) literatuur kun je gebruiken om je ontwerp te realiseren?

Haalbaarheid

Is je (her)ontwerp haalbaar?

We bedenken vaak hele mooie en grote ideeën tijdens het ontwerpproces, waarbij we de haalbaarheid voor onszelf of de studenten soms vergeten.

Vragen om over na te denken

Is de gewenste situatie haalbaar binnen het tijdsbestek dat je voor dit ontwerp hebt?
Welke aanvullende kennis en vaardigheden heb je nodig om je ontwerp te voltooien?
Beschik je over alle benodigde middelen om je ontwerp te voltooien?
Heb je mogelijke blinde vlekken tijdens de ontwikkeling van je cursus? Hoe kun je een ander perspectief krijgen waarmee deze blinde vlekken zichtbaar worden?

Meer info?

Wil je deze analyse graag systematisch uitvoeren en vind je het fijn om te sparren met een ervaringsdeskundige?
We denken graag met je mee, je kunt ons benaderen via het mailadres van jouw TLC: