Onderwijsevaluatie
Als docent wil je dat studenten zoveel mogelijk leren van je colleges en begeleiding. Je denkt daarvoor bijvoorbeeld na over een goede keuze van de materialen, over feedback op producten van studenten, een goede aansluiting op de voorkennis, een passende toets, etc. Om zicht te krijgen op de uitkomsten van je inspanningen op de leerervaring van studenten, kun je verschillende instrumenten inzetten. Door gericht informatie te verzamelen over wat het leren van studenten bevorderde, kun je je onderwijs nog effectiever maken. Je kunt deze informatie tijdens of aan het eind van de cursus verzamelen. Het voordeel van tijdens is dat de studenten er zelf ook van profiteren. Als je een vorm van evalueren gebruikt met studenten, verhoogt dat bovendien hun gevoel van betrokkenheid. Studenten kunnen hun ervaring en hun reflectie op hun leerproces delen. Hiervoor kun je verschillende werkvormen inzetten.
Het belang van evalueren
| Waarom feedback van studenten belangrijk is: | Hoe je waardevolle feedback geeft: |
| Why feedback of students matters: | How to give constructive feedback: |
Beschrijf wat er in het vak is veranderd op basis van voorgaande evaluaties (dit kun je ook beschrijven in de studiehandleiding). Leg uit waarom evalueren belangrijk is, voor jou persoonlijk en voor de onderwijskwaliteit.
Een werkvorm die je uitprobeerde? Een opdracht die je studenten gaf? Feedback die je studenten gaf? De leerevaring van studenten tijdens een college? Hun betrokkenheid? De sfeer? Dan kun je de vragen daar op toespitsen. Laat dit ook aan studenten weten.
- Moedig studenten ook aan om naar jou te komen met punten van aandacht, zo wordt evaluatie een continu dialoog.
- Besteed aandacht aan hoe studenten constructieve feedback aan jou en aan hun medestudenten kunnen geven.
Aanpak en suggesties
- Welke patronen worden zichtbaar in de antwoorden? Welke punten komen meerdere malen terug?
- Trek conclusies en bedenk wat je op basis van die conclusies wilt behouden/veranderen en hoe. Laat dat de studenten weten.
- Maak de evaluatiemomenten zo concreet en specifiek mogelijk: algemene, niet-specifieke vragen kunnen makkelijk tot feedback leiden die te vaag blijft om bruikbaar te zijn.
- Meteen na de werkvorm? Aan het eind van het college? Aan het eind van de collegereeks?
- Laat studenten weten op welke momenten, op welke manier en over welk onderwerp ze feedback kunnen geven.
- Laat studenten op een sticky note schrijven wat hen in dat college allemaal heeft geholpen om hen te laten leren en bij het verlaten van de ruimte op de deur plakken.
- Een meer systematische benadering is mogelijk met The classroom Critical Incident Questionnaire (Brookfield). Studenten beantwoorden de laatste 5 minuten van elk college eenzelfde set vragen:
- At what moment in class did you feel most engaged with what was happening?
- At what moment in class were you most distant from what was happening?
- What action that anyone (teacher or student) took did you find most affirming of helpful?
- What action that anyone took did you find most puzzling or confusing?
- What about the class surprised you most? This could be about your own reactions to what went on, something that someone did or anything else that happened.
Laat studenten zelf de punten categoriseren en conclusies trekken.
Bespreek de uitkomsten tijdens het volgend college. Wat droeg eraan bij dat het wel/niet overeenkomt met het punt dat jij wilde overdragen?
Trek gezamenlijk conclusies over wat de betrokkenheid bij het vak, de leerstof en de medestudenten en docent beïnvloedt.
Dit kun je ook specifiek over een onderwerp laten doen waar je informatie over wilt verzamelen (zie aanpak).
Evaluatiemogelijkheden:
Focusgesprekken of panelgesprekken met meerdere partijen
Elke opleiding heeft een OC die bestaat uit studenten en docenten. De OC komt eens in de zoveel tijd samen om het onderwijs te bespreken.
Daarnaast kun je zelf met belanghebbenden (bijvoorbeeld een aantal studenten en collega’s) een focusgesprek organiseren.
UvA Q (met mogelijkheid zelf vragen toe te voegen)
De UvA Q wordt gebruikt als basisevaluatie voor alle vakken. Met behulp van UvA Q bewaak je als docent de kwaliteit van je onderwijs structureel en krijg je concreet inzicht in de sterke en aandachtspunten van je vak. Door structureel te evalueren wordt monitoring over meerdere jaren mogelijk gemaakt.
Vakcoördinatoren kunnen in het vakinformatieformulier desgewenst aangeven welke extra vragen toegevoegd moeten worden aan de evaluatie. Je kunt de nummers uit de vragenbibliotheek hieronder gebruiken in plaats van dit handmatig in te voeren in het opmerkingenveld.
Zelfevaluatie als docent
Je houdt systematisch een logboek bij voor een aantal zelf gekozen punten. Dit kan bijvoorbeeld volgens het reflectiemodel van Gibbs (1988).
Ook kan je als docent lessen opnemen, terugkijken en bespreken met een coach. Hiervoor biedt het TLC FGw videoreflecties aan. Lees over de ervaring van Caroline Roset die gebruik maakte van een videoreflectie bij het TLC.
Lesobservaties door collega’s
Je vraagt een collega een college te observeren op punten die je zelf hebt aangegeven.
Waardoor gingen de studenten aan het werk? Wat zorgde voor betrokkenheid? Wat gaf inzicht in het leren van studenten? Door bij elkaar in het college te komen kijken en de observaties en ervaringen samen te bespreken, kun je antwoorden op dit soort vragen krijgen. Peer mentoring is een praktijkgerichte manier van leren die veel kan opleveren. De aanpak van een ander zien tijdens het observeren geeft inspiratie voor je eigen colleges. Door de observaties samen na te bespreken kom je gezamenlijk tot inzichten over wat werkt.
Wens je ondersteuning of tips bij het vormgeven van onderwijsevaluatie? Neem dan contact op met het TLC FGw