Activerend onderwijs geven aan grote werkgroepen

De Faculteit der Rechtsgeleerdheid ziet een toename in het aantal studenten, zowel bij de bachelor- als masteropleidingen. Dit brengt nieuwe uitdagingen met zich mee voor de docenten. Het waarborgen van activerend onderwijs is essentieel, maar het vraagt ook om andere strategieën om met grotere groepen effectief om te gaan. Hieronder een aantal tips om docenten te ondersteunen bij het geven van goed onderwijs, zelfs aan grotere werkgroepen.

Activerend onderwijs

Activerend onderwijs stimuleert studenten om actief deel te nemen aan het leerproces. Door hen aan te zetten om actief met de lesstof aan de slag te gaan, vergroten ze niet alleen hun kennis, maar ontwikkelen ze ook essentiële vaardigheden zoals kritisch denken en probleemoplossend vermogen. Dit leidt tot diepgaander leren, hogere motivatie en grotere betrokkenheid bij het onderwijs.

Het is belangrijk te erkennen dat activerend onderwijs bij grotere groepen uitdagender is. Studenten krijgen minder persoonlijke feedback en er is minder individuele aandacht. Toch zijn er strategieën en werkvormen die succesvol kunnen zijn bij grotere groepen. In dit artikel geven we vijf tips voor docenten om hier effectief mee om te gaan.

Activerend onderwijs voor grote werkgroepen: 5 tips

 

Tip 1: Maak opdrachtbeschrijvingen en instructies heel duidelijk

Bij grotere groepen is het cruciaal dat zowel de opdrachtbeschrijving als de instructies zeer duidelijk en expliciet zijn uitgewerkt. Dit helpt om misverstanden te voorkomen en zorgt ervoor dat studenten weten wat er van hen verwacht wordt.

Werk opdrachten zo specifiek mogelijk uit en zorg voor duidelijke instructies:

  • Wat moeten studenten precies doen?
  • Welke stappen moeten ze doorlopen?
  • Wat wordt er van hen verwacht in termen van gedrag en output?
  • Wat gebeurt er uiteindelijk met de resultaten?

Probeer de opdrachten uit te werken alsof de studenten deze volledig zelfstandig moeten maken zonder jouw aanwezigheid.

Tip 2: Profiteer van digitale middelen

Digitale hulpmiddelen kunnen de schaalbaarheid van het onderwijs verbeteren doordat belangrijke processen geautomatiseerd worden. Hier zijn enkele handige tools:

  • Wooclap: Geschikt voor interactieve presentaties waarbij alle studenten input kunnen leveren.
  • Forms: Kan worden gebruikt voor formatieve quizzen om de voortgang van studenten te volgen.
  • Microsoft Whiteboard: Handig voor het laten brainstormen en samenwerken van studenten in groepjes.
  • Perusall: Geschikt voor het gezamenlijk lezen en annoteren van teksten, waarbij studenten met elkaar in discussie kunnen gaan.

Neem contact op met het ICTO team voor technische ondersteuning.

Tip 3: Gebruik ‘denktijd’ bij het stellen van vragen

Geef studenten tijd om na te denken alvorens ze antwoorden. Wanneer je in grote werkgroepen vragen stelt aan studenten, is het belangrijk om denktijd te integreren. Dit is de tijd die je na het stellen van een vraag wacht voordat je van studenten een antwoord verwacht. Deze pauze geeft studenten de gelegenheid om na te denken, te reflecteren en beter doordachte antwoorden te geven.

Een aantal manieren om denktijd effectief te integreren:

  • Wacht ten minste 5 tot 10 seconden voordat je een antwoord verwacht na het stellen van een vraag. Dit kan studenten helpen om hun gedachten te verzamelen.
  • Stel ingewikkelde of open vragen voor de pauze, zodat studenten de tijd hebben om diepgaander na te denken.
  • Think – pair – share. Laat studenten eerst individueel nadenken en vervolgens in tweetallen bespreken, voordat ze hun antwoord met de hele groep delen.
  • Stimuleer het opschrijven van gedachten voordat ze antwoorden, zodat ze hun ideeën kunnen ordenen en beter kunnen formuleren.

Door denktijd bewust in te bouwen, geef je alle studenten, ook de minder assertieve, een kans om deel te nemen aan de discussie. Dit bevordert een inclusievere leeromgeving en zorgt ervoor dat alle studenten actief betrokken blijven, zelfs in grotere werkgroepen.

Tip 4: Zet de fysieke ruimte van het lokaal effectief in

Denk goed na over de indeling van de zaal of lokaal met het oog op het bevorderen van interactie en betrokkenheid. Het effectief gebruiken van de fysieke ruimte in het leslokaal kan een groot verschil maken in hoe studenten betrokken raken bij de les, vooral in grote werkgroepen.

Hieronder enkele ideeën om het lokaal creatief én effectief te benutten:

  • Laat rijen in het lokaal leeg: Door strategisch enkele rijen tussen de zitplekken leeg te laten, creëer je gangpaden die je in staat stellen om gemakkelijk door het lokaal te bewegen. Dit bevordert niet alleen je eigen mobiliteit als docent, maar maakt het ook eenvoudiger om dichter bij de studenten te komen en hen persoonlijker te betrekken bij de les.
  • Verdeel de zaal in secties: Organiseer het lokaal door het in verschillende secties te verdelen. Wijs specifieke secties toe aan bepaalde activiteiten of groepsdiscussies. Dit kan helpen om kleinere, meer beheersbare subgroepen te creëren binnen de grote werkgroep en zo de interactie en samenwerking tussen studenten te bevorderen.
  • Gebruik looproutes: bedenk vooraf geplande ‘looproutes’ door het lokaal die je regelmatig volgt tijdens de les. Dit vergroot jouw aanwezigheid in verschillende delen van het lokaal, wat kan bijdragen aan verhoogde betrokkenheid en aandacht van de studenten overal in het lokaal.

Door strategisch om te gaan met de indeling van het lokaal, kun je de betrokkenheid en interactie van studenten stimuleren. Zelfs met grotere groepen kun je op deze manier activerend en effectief onderwijs blijven geven, wat bijdraagt aan een betere leerervaring voor alle studenten.

Tip 5: Kies passende werkvormen

Bij het lesgeven aan grotere werkgroepen is het essentieel om werkvormen te kiezen die niet alleen de actieve deelname van studenten bevorderen, maar ook beheersbaar zijn qua organisatie. In deze bijlage vind je zes  werkvormen die ook geschikt zijn bij grotere groepen.

 

 

De werkvormen komen uit de “Kaartenset Active Learning in the Classroom“.

Meer leren? Haal je kaartenset op bij het Teaching & Learning Centre, REC A7.01/7.03 of stuur een mail naar tlc-fdr@uva.nl