Zichtbare Leerlijnen Programma: verbetert opbouw en samenhang curriculum

De kracht van samenwerkende docententeams bij curriculumafstemming

Met het Zichtbare Leerlijnen Programma (ZLP) pak je als UvA-opleiding op een innovatieve en effectieve manier de (door)ontwikkeling van een curriculum  aan. ZLP analyseert en optimaliseert de opbouw en samenhang van een curriculum via een leerlijnmethodiek die hier speciaal voor is ontwikkeld. Deze methodiek bestaat uit vijf bijeenkomsten waarin docententeams begeleid door experts  toewerken naar een optimale afstemming van doelen op verschillende niveaus: van vakken naar leerlijnen naar eindtermen.

Eindresultaat van het traject is een afgestemd curriculum dat gedragen wordt binnen je opleiding. Maar ook een slim online visueel overzicht van de opbouw en samenhang van de opleiding en een meer professioneel docententeam.

Lees meer over de opzet van het programma bij het uitklapmenu onder aan de pagina of kijk bij de ervaringen van opleidingen.

Het programma kort uitgelegd

Tastbaar resultaat

 

Resultaat van het programma is een verbeterde onderwijskwaliteit voor studenten door:​

 

  • verbeterde samenhang en opbouw binnen het ​curriculum aan de hand van leerlijnen​
  • professionalisering van docenten binnen jouw opleiding doordat het vermogen om op curriculumniveau na te denken,​ wordt vergroot
  • sterkere/verbeterde samenwerking binnen docententeams
  • een slimme online tool waarin de opbouw en samenhang van een curriculum gevisualiseerd is. Bruikbaar voor docenten, onderwijsmanagement, studenten en visitatiecommissies.

Up-to-date en futureproof met de leerlijnmethodiek

Voor kwalitatief hoog onderwijs zijn verschillende elementen belangrijk:

  • een sterk en samenhangend curriculum
  • betrokken en kundige docenten
  • samenwerkende docententeams

Samenhang in een curriculum lijkt vanzelfsprekend. Toch is het afstemmen van leerdoelen op curriculumniveau niet altijd eenvoudig. De expertise van docenten richt zich vaak vooral op de vakinhoud en niet of minder op het curriculum. Of soms is er simpelweg tijdgebrek.

De leerlijnmethodiek zorgt voor:

  • het in kaart brengen (of formuleren) van leerlijnen
  • het formuleren van leerlijndoelen
  • het creëren van verbinding tussen vakleerdoelen en leerlijndoelen en eindtermen

Samen verbeteren we zo de onderwijskwaliteit op een haalbare  manier.

 

 

 

Ilja Boor
Co-programmaleider

 

Sandra Cornelisse
Co-programmaleider

 

 

Programmaleiders Sandra Cornelisse en Ilja Boor:

 

Sandra: “Studenten hebben vaak moeite om studiestof uit een bepaald vak te koppelen aan dingen die ze geleerd hebben in een eerder gevolgd vak. Ze zien vakken als losse elementen waar ze steeds ‘blanco’ ingaan. Daarnaast geven studenten soms aan dat ze bepaalde stof als herhaling ervaren, zonder te beseffen dat het eigenlijk een verdieping is van eerder behandelde stof. Ze herkennen dus niet dat ze in het nieuwe vak verder de diepte ingaan. Een visueel overzicht van de leerlijnen en de daaraan gerelateerde leerstof helpt studenten. Het motiveert en helpt bij zingeving.”

 

Ilja: “Het helpt natuurlijk ook opleidingen. Wat deze methodiek uniek maakt is dat docententeams onder begeleiding van experts toewerken naar een afgestemd en gedragen curriculum. We krijgen als feedback dat het programma de samenwerking en betrokkenheid binnen docententeams versterkt. Het draagt bij aan de professionalisering omdat het vermogen om op curriculumniveau na te denken wordt vergroot.”

Zichtbare leerlijnentool: inzicht voor iedereen

De Zichtbare leerlijnentool maakt samenhang en opbouw van doelen uit de leerlijnmethodiek zichtbaar. Deze online tool maakt zichtbaar wat er wanneer, op welk niveau in de opleiding wordt gedaan. Leerdoelen, leerlijnen en eindtermen zijn gekoppeld. Het biedt studenten en docenten hiermee inzicht in de opbouw van en samenhang tussen kennis, vaardigheden en attitudes tijdens de opleiding. Voor studenten is dit inzicht belangrijk voor zelfsturing, motivatie en studiesucces. Daarnaast kun je als opleiding de tool gebruiken als communicatiemiddel tussen docenten en studenten en tussen docenten onderling.

Begeleiding door experts

Het programma wordt per opleiding begeleid door twee trainers met onderwijskundige en didactische expertise en ervaring met de methodiek​. Zij begeleiden het proces en geven feedback tijdens en tussen bijeenkomsten. En zij overleggen met de opleidingsdirecteur over de voortgang en de uitkomsten van het traject.

 

Het team

Programmaleiders: Sandra Cornelisse en Ilja Boor
Programmacoördinatoren: Belle Jansen en Alexandra de Bruijne
Trainers: Annelous Milius, Catharina Brandsma, Emma Wiersma, Imke Nabben, Jolanda Broex, Judith Gerritsen, Monique Jongerius, Silke van Beekum, Tjitske Sijbrandij, Yorike Hartman, Yvonne Rijns, Esther Reefman
Programma-assistenten:  

Bouke Boor, Cato de Veld, Evy Gort, Marieke Keijser, Nigar Kasirga

Meer weten over ZLP?

Bekijk onderstaande informatie om meer te weten te komen over het programma. Wil je graag deelnemen als UvA-opleiding? Stuur ons dan een mail. We komen graag met je in contact.

Mail ZLP

Over het programma

Achtergrond

Ontstaan uit een Comenius fellowship in 2018, zijn het programma en de bijbehorende leerlijnmethodiek sindsdien ontwikkeld door Ilja Boor en Sandra Cornelisse. Vanaf 2021 wordt het Zichtbare Leerlijnen Programma universiteitsbreed aangeboden. Medio 2024 hadden 29 bachelors en 16 masters het programma al afgerond en lopen er 6 bachelors en 10 masters.

Opzet

De doorlooptijd van het programma is bij een bestaand curriculum zes maanden.  Bij de ontwikkeling van een nieuw curriculum loopt het programma parallel mee met de ontwikkeling. De implementatie van het Zichtbare Leerlijnen Programma bij een opleiding begint altijd met een startbijeenkomst met de opleidingsdirecteur.

Het gehele programma bestaat uit:

Startbijeenkomst Gesprek met opleidingsdirecteur en samenstellen van het kernteam met leerlijncoördinatoren.
Vijf leerlijnbijeenkomsten In deze bijeenkomsten wordt bepaald uit welke leerlijnen een curriculum bestaat en worden doelen op leerlijnniveau geformuleerd. We visualiseren, analyseren en optimaliseren de samenhang en opbouw van alle doelen door te bepalen welke vakleerdoelen en eindtermen bij welke leerlijn horen. En hoe de beoogde leerlijndoelen bereikt worden.
Docenten & coördinatoren bijeenkomsten per leerlijn In deze bijeenkomsten bespreken de kernteamleden de uitkomsten met vakdocenten en vakcoördinatoren binnen een leerlijn. Op deze manier worden alle docenten van de opleiding betrokken en creëren we draagvlak voor de uitkomsten.
Evaluatie Elke opleiding ontvangt na het doorlopen van programma een evaluatieverslag. Hierin vind je de stand van zaken, gebaseerd op een SWOT-analyse per leerlijn en een advies voor een verbeterplan. Dit verbeterplan kan eventueel samen met de facultaire TLC’s worden opgepakt. Na drie maanden vindt een implementatiebijeenkomst plaats waarin de bestendiging van de uitkomsten wordt besproken.

 

 

 

Wanneer is welke opleiding aan de beurt?

Alle opleidingen van de UvA kunnen zich op vrijwillige basis aanmelden voor het programma. Het doel is dat alle opleidingen die mee willen doen het programma kunnen doorlopen. Bacheloropleidingen die binnen twee jaar een accreditatie op het programma hebben, zijn het eerst aan de beurt. Dit geldt ook voor bacheloropleidingen die bezig zijn met een curriculumherziening of het opzetten van een hele nieuwe opleiding. Ook bacheloropleidingen of masteropleidingen die hun opleiding toekomstbestendig willen maken, kunnen zich aanmelden.

Meer informatie of aanmelden

Ervaringen van deelnemende opleidingen

 

“Het is bijzonder goed voor een opleiding om onder leiding van mensen met kennis van zaken de hele opleiding door te nemen. Het geeft meer duidelijkheid over de structuur van de opleiding voor zowel studenten als docenten. Maar ook voor visitatiecommissies. Het programma bood handvatten die dit makkelijk hebben gemaakt.

Lees het hele interview

 

“Het programma overtrof mijn verwachtingen. Het heeft een discussie op gang gebracht over de richting van ons curriculum. Daarnaast waren de gesprekken met het kernteam ontzettend waardevol. Dit heeft aanzienlijk bijgedragen aan de professionalisering van ons docententeam.”

 

Lees het hele interview

“This programme has given a good overview of how our Bachelor’s programme is put together. It has allowed me to see how the pieces fit together, to form the bigger picture. As lecturer only involved in a part of the programme, I never realised how much of what I do contributes to and derives from other colleagues’ efforts, as well as it is a step for the student toward a comprehensive knowledge.”
Ingmar Visser

 

Onderwijsdirecteur bachelor Psychologie

Leonie Schmidt

 

Opleidingsdirecteur bachelor Media & cultuur

Paola Grosso

 

(former) Director of the Graduate School of Informatics (GSI)

 

 

Programmadirecteur Maurice Koster van de bacheloropleiding Econometrics & Data Science vertelt over zijn ervaringen met het Zichtbare Leerlijnen Programma.

 

Leerlijncoördinator Corine Boon van de Master Data Science & Business Analytics vertelt over haar ervaringen met het Zichtbare Leerlijnen Programma.

 

Contact

Heb je een vraag of opmerking? Neem gerust contact met ons op.

Contact met ZLP