Time Savers: delegeren om te leren
Zo delegeren dat iedereen er baat bij heeft
Delegeren hoeft geen eenrichtingsverkeer te zijn. Bedenken hoe anderen kunnen profiteren van het uitvoeren van bepaalde taken, of van het uitwisselen van taken kan voordelen opleveren die verder gaan dan alleen tijdsbesparing. Hou er echter wel altijd rekening mee dat de eindverantwoordelijkheid wel blijft liggen bij degene die delegeert, en niet de gene aan wie is gedelegeerd. Hieronder vind je een aantal ideeën om zo te delegeren dat iedereen er baat bij heeft.
Delegeren aan studenten binnen een cursus
Studentenpresentaties bieden mogelijkheden
Presentaties kunnen worden ingezet als een vorm van peer-to-peer onderwijs. Voor een docent is het doorgaans heel inzichtelijk om elke week een klein studentengroepje eigenaarschap te geven van de cursusinhoud van die week, omdat het ruim voor het tentamen informatie geeft over de mogelijke struikelblokken voor studenten. Studenten zelf, ervaren een extra verantwoordelijkheid omdat hun presentaties relevant worden voor de tentamenvoorbereiding van hun werkgroepgenoten. Het zoeken naar creatieve manieren om groepsgenoten bekend te maken met de nieuwe stof wordt door veel studenten als uitdagend en leuk ervaren.
Uiteraard is het wel zaak om wat tijd naderhand in te plannen, waarin wat belangrijke (vergeten) informatie of wat duidelijkere of verbeterde uitleg gegeven kan worden. Dat hoeft niet veel tijd te kosten; een korte checklist en wat aantekeningen tijdens de presentatie kunnen daarvoor meer dan toereikend zijn.
Peer-to-peer feedback
Met behulp van een rubric kun je studenten feedback laten geven op elkaars werk, voordat de opdracht officieel ingeleverd wordt. Dit geeft studenten de mogelijkheid om met behulp van elkaar hun werk nog te verbeteren. Het is daarbij handig om de feedback-gevers hun commentaren in de rubric te laten noteren, met verwijzingen naar paginanummers van de opdracht of met citaten.
Deze ingevulde rubrics kunnen samen worden ingeleverd met de opdracht, en als uitgangspunt worden gebruikt voor het nakijken en becommentariëren door de docent. De meeste docenten herkennen een slecht ingevulde rubric meteen, en weten ook snel wanneer een opdracht wat meer aandacht van ze vraagt. In de meeste gevallen, zal het voorwerk echter gedaan zijn, en werkt de rubric als een wegwijzer voor het werk van de student. Wat korter commentaar is vaak voldoende als er al inzichten staan van de collega-student.
Delegeren aan Master studenten
Cursussen met elkaar verweven
Soms is het mogelijk om een cursus op beginniveau en een meer gevorderde cursus op Masterniveau over hetzelfde onderwerp met elkaar te verweven. Bepaalde docenttaken die bij de beginnerscursus horen, kunnen dan uitgevoerd worden door Masterstudenten uit de gevorderde groep. Hoewel dit wat extra denkwerk en planning vergt in de ontwerpfase, kan het heel veel opleveren als beide cursussen eenmaal lopen.
Voor Masterstudenten biedt dit een kans om hun kennis te bestendigen door deze te vertalen in een vorm die toegankelijk is voor het beginnersniveau. Hierdoor krijgen ze meer vertrouwen met de stof. Bachelorstudenten durven over het algemeen makkelijker iets te vragen aan een Masterstudent, die wat dichter bij hen staat, dan aan een gepromoveerde docent. Bachelorcursussen bieden veel mogelijkheden voor Masterstudenten om met de stof bezig te zijn. Denk bijvoorbeeld aan coaching en feedback, het presenteren van eigen onderzoek of case studies die bij een theorie horen, het maken van een rubric, een originele assignment bedenken, het opstellen van een lijst met aanbevolen literatuur, of opstellen van andere extra documenten voor de cursus Canvaspagina.
Masterscriptie studenten en het delegeren van taken
De mogelijkheden voor het delegeren van taken aan Masterscriptiestudenten op zo’n manier dat de scriptiestudent hier echt iets aan heeft zullen erg per faculteit of opleiding verschillen. Het ligt echter voor de hand dat de student binnen de eigen expertise aan de slag gaat, en dat de werkzaamheden werkelijk iets opleveren voor de student en diens scriptie.
In het algemeen is het verstandig om voorzichtig te zijn met het delegeren van taken aan scriptiestudenten: de scriptie zelf dient in deze fase van de studie absolute prioriteit te hebben. Een docent kan en mag niet leunen op een scriptiestudent voor docentactiviteiten, zelfs als deze iets aan de scriptie toevoegen.
Delegeren aan PhD's
Gastcolleges en presentaties
Als een onderwerp binnen de expertise van een PhD-student valt, is het vaak prima om deze te vragen een gastcollege of korte presentatie te geven. Deze vormen van kennisdeling zijn minder interactief, en kunnen goed worden voorbereid. Voor de PhD-student biedt het de mogelijkheid om te oefenen met spreken over de eigen expertise voor een grotere groep, en daarin meer vertrouwen op te bouwen. Voor de studenten kan een een PhD-er een actueel onderzoeksperspectief bieden op de stof, iets dat ze niet bij elke cursus zomaar zullen krijgen. When topics are within the area of expertise of a PhD student, it is often fine to ask them to come and give a short guest lecture or presentation.
Uitgebreidere docenttaken
Hoewel PhD-studenten misschien erg graag wat les willen geven, kunnen de mogelijkheden daartoe en ondersteuning daarbij per faculteit verschillen. Dat geldt ook voor de mate waarin het geven van onderwijs onderdeel uitmaakt van het PhD-traject. Vanuit het perspectief van de docent, moet het overdragen van complete lessen of complexere taken aan PhD-studenten niet beschouwd worden als een time saver. Zij hebben recht op uitgebreide feedback op hun lessen en voorbereiding, en voldoende begeleiding.
Andere taken waar zowel docent als PhD-er baat bij hebben
Het kan heel handig zijn om de PhD student te betrekken bij het opstellen van de literatuurlijst voor een vak. Een PhD-er kan een een tentamenvraag bedenken, of een casus aandragen. Deze kleinere verzoeken vragen niet al te veel van de PhD-er, bovenop hun onderzoekswerkzaamheden, en betrekken hem of haar bij het onderwijs en de afdeling op een zinnige manier.
Ruilen en delegeren met collega's
Deel je voorkeuren
Het is natuurlijk niet altijd mogelijk om docenttaken onderling te ruilen met collega’s, als was het alleen maar omdat er verschillen in expertise zijn. Echter, voor cursussen die door meer dan een docent worden gegeven, of cursussen die de basiskennis binnen het veld behelzen zijn er vaak mogelijkheden. Taken die we leuk vinden en waar we goed in zijn, worden ook vaak beter en sneller gedaan.
Voor cursussen met meerdere docenten kan het handig zijn om een overzicht te maken van de voorkeuren van de betrokken docenten. Iets dergelijks zou zelfs op opleidings- of programmagroep-niveau kunnen. (Wees je er wel bewust van dat de eindverantwoordelijkheid blijft bij degene aan wie de taak officieel toebehoort. Weert dus wie wat doet, en maar schriftelijke afspraken, ook al is het voor een kleine informele ruil.)
Sommige docenten hebben misschien een voorkeur voor het nakijken van bepaade (type) vragen, of onderwerp binnen de cursus. Misschien wil iemand een surveillancetaak ruilen voor het peer-reviewen van het tentamen. Wat de taak ook is waar je lol in hebt, het helpt als je collega’s dat weten. Zelfs als een ruil geen tijdswinst oplevert, dan nog maakt het dat je de tijd aangenamer doorkomt.