Terugblik: Onderwijsretraite november 2021

Volgens Mariska Min is de 24-uurs onderwijsretraite een unieke manier om docenten te faciliteren die veel ideeën hebben over de verbetering van hun onderwijs, maar er door de drukte van hun werkweek niet aan toekomen.

Ilja Boor vult aan: ‘Het programma bestaat uit twee fasen. De eerste fase, de donderdagmiddag (vanaf 16:00) staat in het teken van scherpstellen. Je formuleert je verbeterwens, en denkt na of je geformuleerde oplossing daar ook echt bij past. Ook ontwikkel je een conceptstructuur voor je nieuwe onderwijs. De tweede fase, de vrijdag (tot 16:00), staat in het teken van ontwikkeling. Tijdens deze fase werk je aan concrete onderwijsactiviteiten en materialen, en krijg je de gelegenheid om te sparren met mededeelnemers en onderwijsexperts. Je verlaat de sessie met verbeterd onderwijs dat je direct kunt inzetten in je  onderwijspraktijk.‘ 

Benieuwd naar de opbrengst vroegen we drie deelnemers naar hun ervaringen: 

Bram Mellink coördineert de studiereis van het vak Grand Tour aan de opleiding Geschiedenis. Studenten Geschiedenis organiseren jaarlijks zelf een studiereis en de opleiding biedt ter voorbereiding op die reis een keuzevak op basis van gastcolleges aan. Bram ging aan de slag met de vraag hoe hij de gastcolleges en opdrachten voor het vak beter op elkaar kon laten aansluiten.  

Tijdens de onderwijsretraite heeft Bram gewerkt aan de toetsing van de collegereeks en aan aanscherping van de vraag waarmee gastdocenten om een bijdrage aan de collegereeks wordt gevraagd. Bij het vak zijn nu meer opdrachten geformuleerd waarin studenten intensiever samenwerken en meer gedeelde kennis opbouwen. Dat bevordert ook de groepscohesie in voorbereiding op de reis. Daarnaast richtte Bram zich op de vraag hoe hij de samenwerking tussen studenten als docent het beste kon begeleiden.  

Jacqueline Houting ontwerpt onderwijs voor het co-schap Psychiatrie van de nieuwe Master Geneeskunde aan het AMC en heeft gewerkt aan de inhoud en de vorm van een VR experience over een psychotische ervaring – hoe die aansluit bij de de voorbereiding  en de rest van het onderwijs van het co-schap Psychiatrie. Ze kwam tijdens gewone werkzaamheden niet toe aan schrijven van een lesplan. Dat was niet alleen tijdgebrek, maar ook een gebrek aan helderheid waar de uitdagingen precies lagen. 

Door bij elkaar te zitten werd ze uitgedaagd om eerst uit te zoomen en toen bleek het probleem ergens anders te liggen dan ze dacht. Bij het aanscherpen van haar probleemstelling over de alignment van de verschillende onderdelen bleek de uitdaging te liggen in kunnen communiceren van de betrokken partijen.  

Roman Pankow is docent onderzoeksmethoden en interactieontwerp bij de opleiding Informatiekunde en heeft zijn vraagstuk tijdens de sessie verder aangescherpt. Hij ging aan de slag met de vraag ‘Hoe kan je ervoor zorgen dat studenten op een prettige manier samenwerken, wanneer ze van elkaar afhankelijk zijn? Op een manier dat ze weten waar ze aan toe zijn en dat ze elkaar ook vertrouwen.’ 

‘Studenten werken in mijn vak samen en zijn daarin deels afhankelijk van elkaar. Ik wilde werken aan verduidelijking over wat studenten daarin kunnen verwachten. – dat het niet alleen te lezen, maar ook grafisch zichtbaar is, vanwege de complexe vakopzet. Samenwerken is best ingewikkeld, zeker als studenten een onderzoeksproject doen. Voor collega’s is het soms ook een uitdaging om dit hele vak te overzien. ‘ 

Zo divers als de vraagstukken zijn ook de oplossingen:

Bram: ‘Het is me vooral duidelijk geworden dat ik als coördinator kan inzetten op faciliteren van samenwerking. Mijn eigen rol heb ik daarmee ook helderder gekregen.’ 

Jacqueline heeft de lijn tussen onderdelen en het lesplan helemaal op papier kunnen zetten. Daarnaast heeft ze gelijk verschillende personen geactiveerd. 

Roman: ‘Met de grafische verduidelijking kunnen studenten in een oogopslag zien wat er ook op iets langere termijn van ze verwacht wordt, bijvoorbeeld binnen een blok of vak i.p.v. volgende week. Dat geeft duidelijkheid en zorgt er hopelijk voor dat studenten weten waar ze aan toe zijn. 

Bram: ‘Ik ga eerst waar ik aan begonnen ben verder uitwerken. Daarna kom ik er wel achter wat ik nodig heb. Wat ik gewaardeerd heb is dat ik er grondiger over na kon denken. Door de setting, omdat er lange blokken zijn waarop ik in gesprek was met collega’s of juist zelf aan het werk was. En samen en tegelijk werken met andere deelnemers in dezelfde situatie stimuleerde me.’ 

Jacqueline: ‘Ik moet zelf verder de uitkomsten uitwerken en het op Canvas plaatsen, dat zijn de hele praktische dingen die ik nog moet doen.’ 

Roman: ‘Ik ga mijn aanpak in de eerstvolgende werkgroep inzetten. Hopelijk kan ik hiermee het leren door discussie ondersteunen.’