Universitair docent Linda Peute zet zich met hart en ziel in voor gebruiksvriendelijke zorgtechnologie. “Apps en andere digitale innovaties moeten door patiënten, zorgprofessionals en andere zorgconsumenten goed en veilig te hanteren zijn.” Binnen haar PE-schap werkt zij onder andere aan een project waarin studenten technieken leren om dit te onderzoeken.

Als dochter van een actrice en een techneut was haar grote droom om docent te worden en mensen te inspireren. Ze werd universitair docent in de bachelor en master Medische Informatiekunde èn directeur van het eHealth Living and Learning Lab waarin ze zich bezighoudt met Human Factor Engineering, User Experience en onderzoeksmethodieken.

Specifieke situatie
Volgens de definitie houdt deze discipline zich bezig met het ontwerpen van de interacties tussen mensen, machines, systemen en processen. Een human factor engineer onderzoekt een specifieke situatie en ontwerpt voor veiligheid, effectiviteit en gebruikersvriendelijkheid. Hiervoor worden gegevens en principes verzameld over menselijke kenmerken, mogelijkheden en beperkingen met betrekking tot interactieve informatiesystemen, taken en omgevingen.

Snel
Linda: “Binnen de vliegtuigindustrie wordt dit al lang toegepast. Piloten moeten op het juiste moment op de juiste knop weten te drukken. De laatste tien jaar zijn de ontwikkelingen in de zorg snel gegaan en is human factor engineering steeds belangrijker geworden. Denk hierbij aan medical devices waarin biomedisch waarden worden opgeslagen die zijn gekoppeld aan medische apps. Randvoorwaarden zoals veiligheid en gebruikersvriendelijkheid liggen aan de basis bij de ontwikkeling. IT moet zorg ondersteunen en niet in de weg zitten.”

Tevreden
Voor alle vormen van zorginformatietechnologie zien we graag een tevreden eindgebruiker”, legt Linda uit. Dus zullen we moeten onderzoeken hoe dat ervaren wordt. Vindt de gebruiker zijn weg, snapt deze wat hij of zij moet invoeren? En krijgt de professional op het juiste moment een waarschuwing? Denk bijvoorbeeld aan het invoeren van je diabeteswaarde in een dagboek of een app en de waarschuwing die de professional vervolgens krijgt in het EPD van die patiënt. Om dat te kunnen meten moeten we onderzoek doen. In september 2022 hebben we hardware en software aangeschaft die ons daarbij gaat helpen. Dit maakt het mogelijk om zorginformatietechnologie te testen met eindgebruikers, zoals zorgprofessionals en patiënten. We kunnen dan zien tegen welke barrières gebruikers aanlopen zodat de ontwikkelaars dit kunnen aanpassen. Zo ondersteunen we bij het zo optimaal mogelijk maken van effectieve zorginformatietechnologie en tevreden eindgebruikers.”

User experience
Voor het doen van die onderzoeken hebben we methodieken ontwikkeld die we nu leren aan studenten. We trainen ze om die barrières en informatiebehoeften te identificeren en te herkennen. Dit alles om de user experience zo goed mogelijk te laten verlopen en aan de behoeften van de gebruiker te voldoen. Een mooi voorbeeld is dat onze studenten in januari gaan samenwerken met de afdeling communicatie van Amsterdam UMC, waarbij de gebruiksvriendelijkheid van de website en de chatbot on-site wordt geëvalueerd en we zo bij kunnen dragen aan de lancering van de nieuwe UMC-website en het verwijsportaal.”

Keuzevak
In september dit jaar is het nieuwe keuzevak “Human Centered eHealth” gelanceerd in de Master Medical Informatics waarbij ze onder andere door middel van design thinking leren eHealth effectief te ontwikkelen en evalueren. Studenten zijn er enthousiast over, het wordt heel goed gewaardeerd. Zij worden gegrepen door de problemen in de praktijk die ze kunnen verhelpen door goed en betrouwbaar onderzoek dat helpt bij de ontwikkeling en implementatie. We werken bijvoorbeeld ook samen met het Alzheimer centrum om te kijken welke uitdagingen mensen met beginnende dementie tegenkomen in het gebruik van eHealth en hoe we daarbij kunnen helpen.”

Uitdagingen
“Mijn grootste uitdaging in mijn project is de hoge snelheid van de digitale ontwikkelingen binnen het UMC en de weinige tijd die er is voor het inventariseren van de behoeften van eindgebruikers. In de gelimiteerde tijd die ik heb voor dit project wil ik een groot netwerk opbouwen dat zich niet beperkt tot het onderwijs. Daarbij worstel ik wel met; hoe krijg ik alle neuzen de juiste kant op. Als metafoor om met de uitdagingen om te gaan heb ik houvast aan de vraag: Hoe eet je een olifant?…In kleine hapjes. ”

Transformeren
“Mijn persoonlijk doel is het implementeren van zorginformatietechnologie met aandacht voor de mens. De zorg zal moeten transformeren en inzetten op behoeften van de gebruiker. Ik ben in alles altijd bezig met de persoon erachter in gedachten, ik krijg het ook terug van andere docenten en studenten. Dat vindt zijn oorsprong waarschijnlijk in de periode toen ik voor mijn eigen grootvader zorgde die Dementie en Parkinson had en in mijn huidige rol als mantelzorger voor zowel mijn moeder als mijn zus. Ik zag en zie mogelijkheden hoe digitale zorgtechnologie kan helpen en ben in dat veld nu actief. Mijn passie om dit soort problemen te willen verbeteren geeft een enorme intrinsieke motivatie voor het werk dat ik nu mag doen.”

Kern
“Mijn tip aan andere docenten is dan ook: Ga op zoek naar je eigen kern van inspiratie. Als je die aanraakt, zet die dan in om studenten te inspireren, want dat breng je over en dat voelen ze. Bied daarnaast in de voorbereiding persoonlijke uitdagingen voor studenten in je onderwijs aan, dan zie je jouw studenten groeien in hun enthousiasme voor de lessen.”