Inclusief taalgebruik
De waarden van woorden
Voor het verzorgen van inclusief onderwijs is het belangrijk om stil te staan bij de waarden van woorden. Door bewust na te denken over het gebruik van woorden en definities binnen een college, kun je een veilige onderwijsomgeving creëren. Inclusief taalgebruik kan bovendien de studentbetrokkenheid verhogen. Door inclusieve woorden te gebruiken voelen studenten zich mogelijk meer verbonden met het onderwijs, waardoor ze eerder geneigd zijn zich vrij uit te spreken.
Tips
Bij inclusief taalgebruik wordt vooropgesteld dat taal beladen is, en dus impliciet of expliciet vooroordelen kan bewerkstelligen. Onder linguistic bias wordt verstaan dat “taal de kracht heeft om mensen in- of uit te sluiten” (Women Inc, 2022): bepaalde woordkeuzes kunnen namelijk een bepaalde norm of ongelijkheden bewust of onbewust bevestigen. Enkele tips om linguistic bias te voorkomen zijn:
- Let op labels en etiketten of veralgemeningen in je taalgebruik: bijvoorbeeld, de baas is vaak automatisch een “hij” of de partner met ouderschapsverlof een “vrouw”.
- Benoem mensen met wat ze wél in plaats van niet zijn: zeg bijvoorbeeld “lesbische vrouw” in plaats van “niet-hetero”, of “persoon van kleur” in plaats van “niet-wit”.
- Voorkom misgenderen: zeg bijvoorbeeld “beste studenten” in plaats van “dames en heren”, en “mensen” (in het Engels: folks) in plaats van het nonchalante “jongens” (guys) of meisjes (ladies). Indien je het gender van een student niet weet, maak dan gebruik van genderneutrale aansprekingen: vermijd hij/zij/zijn/haar en spreek je student rechtstreeks aan of spreek in meervoudsvorm (die/hen/hun).
- Wees niet nodeloos specifiek: benoem de achtergrond van mensen (gender, seksuele oriëntatie, etniciteit, beperking etc.) alleen wanneer dit nodig is voor de context.
- Vervang of keer gebruikte termen om om onbewuste stereotypering in taal te ontdekken. Vervang in een zin bijvoorbeeld “man” door “vrouw”: klinkt het dan nog logisch? Indien niet, dan schort er wellicht wat.
- Maak gebruik van persoonsgerichte taal, bijvoorbeeld een “persoon met autisme” in plaats van “autistisch persoon”. Op die manier is een beperking niet bepalend voor wie iemand is, maar eerder een onderdeel van diens identiteit.
- Maak waar mogelijk gebruik van genderneutrale taal: menskracht in plaats van mankracht, of ombudspersoon in plaats van ombudsman etc.
- Verder is het handig om de specifieke lading van bepaalde woorden te kennen: deze uitgebreide woordenlijst (in het Engels) biedt een vocabularium van antiracistische terminologie, en geeft een goed overzicht van welke woorden de voorkeur genieten.
Toegankelijkheid via afbeeldingen en design
Ook bij afbeeldingen en situatieschetsen, bijvoorbeeld ter illustraties op canvas of bij hypothetische voorbeelden in je hoorcolleges, kunnen vooroordelen onbewust je syllabus binnensluipen. Let er bijvoorbeeld ook op dat je geen gender- of etnische stereotyperingen in stand houdt bij het opstellen van tentamenvragen (e.g. traditionele rollenpatronen), en maak gebruik van inclusieve representaties wanneer je je slides en canvasomgeving inricht.Toegankelijkheid zit ook in het design van je syllabus: je kunt bijvoorbeeld beeldmateriaal toevoegen (foto’s van de auteurs op je leeslijst, taartdiagrammen als toelichting van je cijferverdeling, een video-hoorcollege of reportage in plaats van een geschreven tekst enzovoort), gebruik maken van alternatieve tekst voor afbeeldingen, en extra aandacht geven aan de leesbaarheid van je studiehandleiding (gebruik van tussentitels, opsommingstekens, vetgedrukte tekst, kleuren, etc.). Bekijk voor een compleet overzicht qua mogelijkheden de UDL checklist for inclusive syllabi.
Sociale veiligheid paragraaf
Tot slot kun je ook een sociale veiligheid paragraaf opnemen in je studiehandleiding, waarin je duidelijk verwijst naar de gedragscode van de universiteit. Hierin kun je benadrukken dat je je inzet voor een veilige leeromgeving, en de studenten wijzen op hun rol daarin.
| Attending courses at the University of Amsterdam implies that you have read and follow the university’s code of conduct. The university seeks to offer a positive and safe working and studying environment, in which staff and students interact with each other in a respectful manner. Specifically, students are expected to act professionally and respectfully with regard to others, during classroom activities and at social gatherings on campus and elsewhere.
In this course, lecturers and students join efforts in creating a safe learning environment, in which we respect each other’s integrity while promoting interpersonal and -cultural exchange. Studying in the Humanities field in particular will stimulate you to express and experience cultural diversity and may involve close engagement with sensitive material (e.g. historical texts, audiovisual material, cultural objects). We therefore ask you to come to class with an open mind, both intellectually and socially. At the beginning of the course, your lecturer will invite you to reflect collectively on classroom agreements that stimulate open dialogue, mutual respect, and professional behavior.
If you experience an unsafe situation or undesirable behavior in this course or study program, you can turn to the UvA Social Safety Support Guide for students |
Voorbeeld paragraaf sociale veiligheid FGw
Bronnen & nuttige links
- Educause schreef een (Engelstalige) inclusieve taalgids. In deze taalgids worden aan aantal thema’s beschreven en bij elk thema staan suggesties uitgewerkt voor inclusieve woordkeuzes.
- Racial Equity Tools heeft een (Engelstalige) pagina met suggesties voor inclusieve woordkeuzes.
- Het Wereldmuseum heeft een gids over inclusief taalgebruik. In deze gids wordt een breed scala aan terminologie behandeld en vind je een uitgebreide A-Z lijst met inclusieve woordkeuzes.
- Woman Inc. heeft De Incomplete Stijlgids gepubliceerd. In deze gids wordt beschreven hoe je inclusiever kunt schrijven en hoe je gebruik kan maken van inclusieve beelden.
Heb je behoefte aan ondersteuning bij het inzetten van inclusief taalgebruik tijdens jouw colleges? Neem dan contact op met het TLC FGw.