Vid Prislan – Good practice ervaringsonderwijs
Practising International Law - Good practice ervaringsonderwijs
Vid Prislan, vakcoördinator van het ALP-vak Practising International Law, ervoer dit jaar hoe effectief ervaringsonderwijs kan zijn. Vid gaf het vak afgelopen jaar voor het eerst aan de UvA en deelt zijn good practice en de ervaringen van studenten.
“Ik heb een soortgelijk vak eerder gedoceerd aan een andere universiteit en maakte daar geen gebruik van het experiential learning model. Doordat nu reflectie en feedback integraal onderdeel waren van het vak, was er goede samenwerking in groepjes onderling en tussen de groepjes.”
Wat is ervaringsonderwijs?
Juridisch ervaringsonderwijs is een onderwijsaanpak waarbij rechtenstudenten worden geconfronteerd met echte of gesimuleerde situaties waar zij als juridisch professional mee in aanraking kunnen komen. In deze situaties nemen de studenten een rol op zich en werken samen (onder begeleiding) aan het oplossen van (maatschappelijke) juridische vraagstukken. Zij leren van deze ervaringen door te doen en door te reflecteren op de ervaring en hun rol.
Kenmerkend voor ervaringsonderwijs is dat er integratie plaatsvindt van theorie en praktijk: studenten verdiepen niet alleen hun juridische kennis, maar passen deze ook toe, ervaren het juridische proces en ontwikkelen de hiervoor benodigde vaardigheden.
Vormen van juridisch ervaringsonderwijs zijn: simulaties en moot courts, law labs, law clinics, stages en rechtswinkels. Ook in reguliere juridische vakken kan ervaringsonderwijs een plaats krijgen, indien studenten in een deel van het onderwijs in een (fictieve) praktijksituatie een bepaalde rol aannemen en deze ervaringen en de reflectie er op, deel uitmaken van het leerproces.
Practising International Law - good practice ervaringsonderwijs
Practising international law is een master’s vak voor studenten van de Public International Law specialisatie (International and European Law LLM). Tijdens dit vak moesten studenten in groepen aan de hand van een fictieve casus een deskundigenbericht schrijven voor de partij die ze moesten vertegenwoordigen.
Concreet stond er een geschil over de bouw van een dam in twee fictieve landen centraal.
De 87 studenten kregen in groepjes van vijf verschillende rollen toebedeeld. De rol van een inheemse bevolking, de rol van een buitenslands bedrijf of de rol van een van de twee betrokken overheden”. Op basis van de rol moesten de verschillende partijen vanuit het standpunt van die partij advies uitbrengen.
Optioneel onderdeel van de opdracht was om ter illustratie van het advies daadwerkelijk een kaart te ontwerpen.
De studenten moesten na een introductie van de casus een concept schrijven en presenteren, waarna de studenten elkaar van feedback hebben voorzien en kregen, waar nodig, schriftelijk en mondeling feedback van de docent. De feedback van de docent was echter niet altijd direct. De docent overzag voornamelijk de kwaliteit van de peerfeedback.
Doordat er meerdere groepjes dezelfde partij vertegenwoordigden, konden de groepjes met elkaar in gesprek om de ervaringen te bespreken en elkaar te voorzien van peerfeedback, wat de studenten ook direct dwong om te reflecteren op hun eigen concept. Vervolgens ging elk groepje met dit alles aan de slag om dit te verwerken in een verbeterd concept, waarover zij in een latere werkgroep dan weer met elkaar konden praten. Studenten gaven aan dat ze de peerfeedback misschien nog wel waardevoller vonden dan feedback van de docent.
“De studenten hebben uiteindelijk zelfs gestemd over welke zelfgetekende kaart het beste was. Dit was optioneel, maar iedereen deed mee. Het was leuk om te zien dat de studenten zo in de casus zaten”
De studentervaringen
Voor de eindreflectie tijdens de closing seminar konden studenten hun ervaringen delen. Vid gebruikte hiervoor Mentimeter.
Student gaven aan een positieve ervaing te hebben gehad met groepswerk. Een ander element dat succesvol is gebleken is dat de studenten gastcolleges kregen van juristen uit de praktijk. Studenten kregen daarnaast de gelegenheid om in brainstormsessies met hen te sparren. Zo ging de casus nog meer leven en kregen de studenten het gevoel dat zij bezig waren met een reëel maatschappelijk probleem uit de praktijk.
“Na afloop van het vak heb ik zelfs een aantal mailtjes gehad van studenten met de vraag of ze in contact konden worden gebracht met gastsprekers om meer te weten te komen over de praktijk”.
Verder heeft Vid voor docenten die aan de slag willen met ervaringsonderwijs de tip om een casus lekker dynamisch te maken.
“Zorg er bijvoorbeeld voor dat een casus gedurende het vak verandert, bijvoorbeeld doordat er nieuwe informatie aan het licht komt. Zo werkt het in de praktijk immers ook”.
Hoe geef je ervaringsonderwijs succesvol vorm?
De feedbackcyclus en de individuele reflectiemomenten zijn uiteindelijk essentieel gebleken en hebben ertoe geleid dat studenten goed inzicht hadden in de kwaliteit van het samenwerken, hoe het ging met het uitwerken van de casus en hoe het was om een juridische professionele rol aan te nemen, met alle ethische aspecten vandien, en hoe zij hier een volgende keer mee om zouden kunnen gaan.
Volgens Vid is het essentieel dat een docent die ervaringsonderwijs wil implementeren ervoor zorgt dat alles goed gestructureerd is. Zo kun je voor de feedback en reflectierondes bijvoorbeeld Wooclap of Feedbackfruits gebruiken. Zo ontstaat er een actieve, maar gestructureerde discussie.
Meer leren over juridisch ervaringsonderwijs?
Volg dan deze E-learning die speciaal is ontwikkeld voor diegenen die onderwijs (gaan of willen) geven in vakken die onderdeel zijn van de Amsterdam Law Practice (ALP). ALP is het ervaringsonderwijsprogramma van de masteropleidingen van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid aan de UvA.
