Studenten aan het lezen krijgen

Studenten zijn niet allemaal gewend aan (langere tijd achter elkaar) lezen en als ze lezen, is dat vaak ter ontspanning. Wetenschappelijke artikelen lees je echter om ergens beter in te worden, ergens iets over te weten te komen, om mee te kunnen praten over bepaalde onderwerpen, om te kunnen functioneren in een baan, etc. Het is goed als studenten weten en/of bevestigd krijgen dat lezen moeite en tijd kost en dat ze zich ook realiseren wat het ze oplevert, zodat ze die tijd en moeite toch op willen brengen.

Waar lopen studenten tegenaan?

Studenten kunnen tegen verschillende belemmeringen aanlopen bij het lezen van wetenschappelijke artikelen:  

  • De docent behandelt de stof in de artikelen zelf in diens colleges, waarmee de noodzaak zelf te lezen wegvalt. 
  • Ze ervaren concentratieproblemen. 
  • Ze vinden het saai om te lezen. 
  • Ze ondervinden geen grote gevolgen als ze niet lezen. 
  • Ze hebben te veel afleiding tijdens lezen. 
  • Ze vinden het genre ingewikkeld en weten niet welke strategieën ze moeten inzetten. 
  • Hun woordenschat schiet tekort. 
  •  

Wat kun je doen om het lezen van artikelen te stimuleren en begeleiden?

  • Het leeswerk kort inleiden: wat moeten ze precies lezen? En waarom eigenlijk? What’s in it for them? Dat geeft richting en betekenis. 
  • Een korte samenvatting geven in bv een aantal punten. Dat vergemakkelijkt het lezen. 
  • In het college voorafgaand aan het college het onderwerp van het artikel dat ze moeten gaan lezen alvast laten uitzoeken: wat vinden ze er interessant aan? Wat willen ze er zelf over te weten komen? Dat kan motiveren om het antwoord in het artikel te willen lezen. 
  • Helder maken wat er met de vooraf gelezen info gebeurt in het college: worden ze geacht hun mening te geven tijdens een discussie? Of krijgen ze een quiz over de kennis uit het artikel? Dat geeft een reden om te lezen. 
  • Een graphic organizer  bij het artikel geven en ze dat laten gebruiken bij het lezen. Daarmee leren ze een belangrijke strategie voor het verwerken van informatie uit een artikel. 
  • Studenten belangrijke/interessante concepten laten onderstrepen en tijdens het college in tweetallen laten uitwisselen en met elkaar in verband laten brengen. Dat legt een stevige basis voor een succeservaring als ze vervolgens gaan discussiëren over de inhoud van dat artikel. 
  • Met digitale tool (bv Perusall) studenten uitnodigen commentaar op het artikel te geven waarbij ze op elkaars vragen, opmerkingen en commentaar kunnen reageren. Dit kan het lezen interessanter maken. 
  • Studenten meerdere artikelen geven en zelf laten kiezen welk artikel ze willen lezen. Dit geeft autonomie en zet daardoor aan om het zelfgekozen artikel daadwerkelijk te gaan lezen. 
  • Studenten hun eigen vraag laten formuleren en ze daar zelf een artikel bij laten zoeken (en ze leren hoe ze moeten zoeken…). Hierdoor heeft het lezen automatisch betekenis voor de studenten omdat ze op zoek gaan naar het antwoord op hun eigen vraag. 
  • Modelen hoe je een academisch artikel leest en verschillen benadrukken met lezen van schoolboeken en vrijetijdslezen. Modellen is een effectieve strategie om een aanpak te didactiseren. 
  • Studenten vertellen over je eigen leeservaring, welke belemmeringen je tegenkwam en welke strategieën je daarvoor inzette. Daarmee laat je zien dat belemmeringen ‘normaal’ zijn en overkomelijk zijn. 
  • Het academische leeswerk omlijsten met informatie uit andere informatiebronnen: bv een podcast, een artikel uit een populair-wetenschappelijke bron, een krantenartikel, een film, muziek, een gedicht, etc. Door verschillende bronnen te gebruiken wordt de basis gelegd en voorkennis geactiveerd, waardoor het lezen van het wetenschappelijk artikel makkelijker wordt. 
Bronnen

5 Top Tips To Encourage Students To Read | Cambridge English (gezien op 2/7/2025) 

Encouraging Students to Read | Center for Innovative Teaching and Learning | Northern Illinois University (gezien op 2/7/2025) 

Hoeft, M. E. (2012). Why university students don’t read: What professors can do to increase compliance. International Journal for the Scholarship of Teaching and Learning, 6(2), 1-19. https://doi.org/10.20429/ijsotl.2012.060212   

Hobson, E. H. (2004). Getting students to read: Fourteen tips [PDF file]. IDEA Paper (40). Retrieved from  Idea_Paper_40.pdf 

Warner, J. (2016). When students won’t do the reading. Inside Higher Ed. Retrieved from https://www.insidehighered.com/blogs/just-visiting/when-students-wont-do-reading