Hoe zorg ik ervoor dat studenten zich gezien en verbonden voelen?
Het gevaar van een online leeromgeving is dat studenten zich snel ‘onzichtbaar’ en anoniem voelen. Er zijn allerhande mogelijkheden om ervoor te zorgen dat studenten een hoge mate van social presence ervaren, ofwel ruimte om zichzelf te laten zien in een online omgeving. Hoe kun je dit als docent stimuleren?
Hoe kun je ervoor zorgen dat de input van alle studenten wordt gezien of gehoord in jouw vak?
“In de colleges grijp ik altijd even terug op wat ik gezien heb in de online leeromgeving en noem daarbij de studenten die een interessante opmerking maakten of belangrijke vraag hebben gesteld.”
Dat kan op verschillende manieren: bijvoorbeeld door te melden dat student A. een interessante vraag op Canvas heeft geplaatst of student B. een actueel thema heeft gekozen voor zijn essay.
- Bijvoorbeeld een foto van de omgeving waarin ze werken, een krantenbericht dat ze is opgevallen of iets moois dat ze hebben gelezen. Bij grote groepen kun je denken aan een poll over hun favoriete coronamaaltijd of welke sport ze sinds corona beoefenen.
- Stel studenten veel vragen en luister en gebruik hun antwoorden ook in je onderwijs
In hybride onderwijs kan het voorkomen dat studenten zich buitengesloten voelen of dat de groep die op locatie onderwijs volgt weinig contact heeft met de online studenten.
- Maak koppels van een student die structureel wel fysiek en een student die niet aanwezig is en laat ze opdrachten uitvoeren ter voorbereiding op het volgende college. De aanwezige student kan het groepswerk presenteren en zo de input van online studenten zichtbaar maken.
- Rond de fysieke bijeenkomst 10-15 minuten eerder af, zodat je nog even de tijd hebt om contact te maken met de online aanwezige studenten.
- Vraag studenten hun camera aan te zetten.
- Bij online synchroon onderwijs raden wij altijd aan de online bijeenkomst een kwartier eerder te starten, zo geef je studenten de ruimte om alvast met jou en elkaar in gesprek te gaan. Maar hoe zorg je voor een positief en leuk gesprek op dat moment? Bedenk een kleine opdracht van tevoren. Bijvoorbeeld: stel een afbeelding in als je achtergrond met daarop 2 vragen (of in de chat).
Wat zou jij kunnen integreren in de online omgeving of jouw vak om de binding tussen studenten te stimuleren?
“Bij ons is een buddysysteem opgezet waarin eerstejaarsstudenten zijn gekoppeld aan ouderejaars. Studenten hebben zichzelf opgegeven als zij hier behoefte aan hadden. Het loopt erg goed!”
Start met groepen die jij indeelt, de studenten kennen elkaar immers nog niet allemaal. Geef een kleine opdracht voor week 2, waardoor het ‘noodzakelijk’ is dat de studenten contact opnemen met elkaar. Zoals: ‘Wat is de mening van deze persoon over …?’ Dan zullen de studenten hierna ook makkelijker zelf contact met elkaar zoeken. Studenten vinden het fijn om zelf groepjes te kunnen vormen voor een langer lopende opdracht, geef de studenten hier ook ruimte voor als ze elkaar hebben ontmoet. Stimuleer de groepjes om aan het begin duidelijke verwachtingen naar elkaar te spreken: wat worden de taken per student, op welke momenten spreken ze af in de week, wat verwacht men van elkaar? Het uiten van verwachtingen is nog belangrijker in een online omgeving dan normaal.
De studenten rouleren vier duidelijk omschreven taken, zoals bijvoorbeeld organisator, onderzoeker, criticus en afsluiter. De organisator zorgt voor het inplannen van de bijeenkomsten, de onderzoeker heeft zich extra verdiept in de artikelen, etc.
Wil je een informele activiteit organiseren voor de studenten, zoals een quiz of een ‘ZOOM-borrel’? Richt dit dan in met studenten (bijvoorbeeld student-assistenten) zodat het aansluit op hun behoeftes en zij kunnen ondersteunen in de organisatie ervan.
Zet een buddy-systeem op voor jongere en ouderejaars. Organiseer dit wel alleen voor studenten die hier behoefte aan hebben, anders kom het niet snel van de grond. Je kunt studenten die met eenzelfde opdracht bezig zijn ook aan elkaar koppelen, zoals een student die zijn BA-thesis schrijft en een student die juist bezig is met zijn MA-thesis.
We horen van studenten dat ze het niet prettig vinden om in Breakout-rooms te worden geplaatst als ze elkaar nog niet goed kennen. Besteed dus genoeg aandacht aan de sociale veiligheid in de groep. Ook kan het helpen om een hele concrete opdracht mee te geven, dus: ‘beantwoord deze drie vragen’ in plaats van ‘bespreek het artikel met elkaar’.
Onderzoek of je de studenten voor een bepaalde opdracht een kleine vlog of video kunt laten maken.
Hoe kun jij de binding tussen studenten en docenten stimuleren in Canvas of tijdens een bijeenkomst?
“Het is fijn als een docent aan het begin van een bijeenkomst erkent dat het een lastige tijd is, maar hier ook een positieve draai aan weet te geven!”
Gebruik humor in je onderwijs. (En ja, ook emoticons 😉 kunnen daarbij behulpzaam zijn.)
- Studenten geven aan kaders en structuur prettig te vinden; deadlines etc. werken daarbij leidend.
- Studenten geven aan wel moeite te hebben om zich voor langere tijd te concentreren. Een serie korte opdrachten werkt in dat geval beter dan het laten lezen van een lijst artikelen.