Communiceren met patiënten die een andere taal en cultuur hebben, relaties opbouwen met zorgprofessionals in een internationale context, het Nederlandse perspectief verbreden met een internationale blik op de wereld… Zomaar een greep uit de winst die te behalen is door het opdoen van internationale ervaring tijdens studie of werk in de medische wetenschappen. Erik Beune is beleidsadviseur Internationalisering bij het Teaching & Learning Centre van de Faculteit der Geneeskunde UvA, Amsterdam UMC. Samen met het International office en de Facultaire stuurgroep internationalisering zet hij de internationale mogelijkheden voor studenten letterlijk op de kaart.

Wat betekent internationalisering voor jou?

“Hoe kun je de zorg voor iedereen gelijkwaardig maken, zodanig dat ook mensen met een niet-westerse achtergrond daarvan profiteren? Dat is een vraag die mij al lange tijd bezighoudt. Al meer dan 15 jaar doe ik onderzoek op het gebied van cultuur en zorg, migratie en gezondheid. In 2010 promoveerde ik bij de afdeling Huisartsgeneeskunde met een onderzoek rondom cultuursensitieve zorg. Waarom is het zo dat Afrikaanse groepen in de Amsterdamse Bijlmer veel vaker een hoge bloeddruk ontwikkelen en dit ook veel vaker een ernstiger verloop kent? Is er een ‘informatiekloof’ en zo ja, hoe verkleinen we die? Een interventie, getest in vier Amsterdamse gezondheidscentra, gaf meer inzicht in de barrières waar deze moeilijk bereikbare groep tegenaan liep en hoe daar effectief mee om te gaan in de zorg. Na een klinische trial konden we deze mensen – die ondanks behandeling al een jaar lang hun bloeddruk niet onder controle kregen – beter helpen. Tijdens mijn jarenlange onderzoekservaring en ook in mijn rol als fysiotherapeut in Amsterdam Zuidoost zag ik dat we als zorgprofessionals en onderzoekers vaak onvoldoende besef hebben van de “internationale en culturele context.”

Wat kun je vanuit jouw rol betekenen bij de Faculteit der Geneeskunde?

“In mijn werk als onderzoeker, wat ik nog altijd een dag per week doe, probeer ik bij te dragen aan ontwikkelingen voor artsen. Denk aan richtlijnen, bij- en nascholing. Maar ik besef me dat je veel dichter bij de bron zit wanneer je veranderingen teweeg kunt brengen bij de zorgprofessionals van de toekomst; de studenten van vandaag. Vier jaar geleden deed de kans zich voor om als beleidsadviseur Internationalisering aan de slag te gaan bij de Faculteit der Geneeskunde. Deze rol biedt mij de mogelijkheid om docenten en studenten te motiveren en te faciliteren in het ontwikkelen van een breder perspectief, te leren over grenzen heen. Geïntegreerd in het onderwijs in Amsterdam zelf én door mogelijkheden te bieden voor een studie of stage in het buitenland. Iets dat zeer waardevol is in een wereld waarin landsgrenzen vervagen en we toenemend te maken hebben met migratiestromen, veranderende ziektebeelden, andere culturen en zorgsystemen.”

Welke mogelijkheden bieden we studenten die internationale ervaring willen opdoen?

“Eigenlijk ligt de wereld aan hun voeten. Zowel in de bachelor- als in de masteropleidingen zijn meerdere momenten waarop internationale ervaring kan worden opgedaan. We werken samen met een aantal samenwerkingspartners, ziekenhuizen in onder meer Ghana, Malawi en Tanzania, Suriname, Nepal. We hebben nauwe banden met deze klinieken en we bezoeken deze locaties regelmatig. Niet alleen gaan onze studenten naar deze plekken toe, we verwelkomen ook lokale zorgprofessionals in Amsterdam om hier kennis met elkaar te delen. Dit willen we in de toekomst graag intensiveren, dat kan ook virtueel. We zijn daarnaast regelmatig met potentiele nieuwe buitenlandse samenwerkingspartners in gesprek, zoals klinieken in Zuid-Afrika en Suriname.
Wanneer studenten zelf een idee hebben voor een internationale ervaring dan kunnen zij dit aandragen bij het International office. We bekijken dan samen de mogelijkheden. Vaak kan er veel meer dan docenten en studenten denken.
Hoewel een internationale ervaring in het buitenland waarschijnlijk de steilste leercurve biedt door de complete onderdompeling in een andere cultuur, kan internationalisering ook heel goed vanuit Nederland. Denk bijvoorbeeld aan het bespreken van verschillen tussen zorgsystemen en internationale casuïstiek, een internationale (online) werkgroep, Engelstalige modules of het uitnodigen van een gastspreker. We noemen dit dan internationalisering “at home”.

Welke invloed heeft de pandemie de afgelopen jaren gehad op internationalisering?

Tijdens de pandemie zijn alle reizen geannuleerd. Er waren geen studieonderdelen in het buitenland mogelijk. De studenten die al op reis waren zijn allen teruggeroepen en deels zelfs gerepatrieerd. Voor de internationale ontwikkeling van onze studenten was dit een moeilijke periode. Gelukkig zien we de aantallen studenten die over de grens gaan nu weer stijgen, met name voor de eerstejaars zorgstage en de coschappen.
Tegelijkertijd heeft Covid-19 ons meer dan ooit bewust gemaakt van het belang van internationalisering. Mensen verplaatsen zich continu, wereldwijd. Het klimaat verandert en daarmee ook de geneeskunde (bijv. tropische infectieziekten). Een virus stopt niet bij een landsgrens, epidemiologie, preventie en internationale samenwerking is actueler is dan ooit. Een student in opleiding tot arts kan zich hier beter op voorbereiden door zelf internationale ervaring op te doen.

Wat zijn de ambities voor internationalisering in de toekomst?

“Op dit moment werken we aan nog meer mogelijkheden om internationale ervaring op te doen. Bijvoorbeeld in de blokken Gynaecologie/Verloskunde en Kindergeneeskunde in de master Geneeskunde. Ook kijken we naar flexibel koppelen van blokken, zoals het laatste blok van jaar 2 (keuze onderwijs) en het eerste blok van jaar 3 (bachelor thesis) in de Bachelor geneeskundeopleiding, waardoor een periode van 20 weken aaneengesloten ontstaat waarin studenten internationale ervaring kunnen opdoen. Dit hoeft trouwens niet altijd in het buitenland, er is ook meer verrijking mogelijk door internationalisering “at home.”
We zouden heel graag nog meer studenten willen motiveren en faciliteren om internationale ervaring op te doen. Ik geloof echt dat internationalisering sterk bijdraagt om als toekomstig zorgprofessional zorg te kunnen bieden die voor iedereen gelijkwaardig is. Op dit moment geven studenten aan dat zij nog te weinig op de hoogte zijn van de mogelijkheden voor internationalisering. Samen met het International office, de facultaire Stuurgroep internationalisering en natuurlijk met de docenten van de opleidingen hoop ik dat dit in de toekomst meer vanzelfsprekend wordt.”

Eind 2023 neemt Erik Beune afscheid van zijn functie als beleidsadviseur Internationalisering bij het Teaching & Learning Centre van de Faculteit der Geneeskunde UvA. Hij blijft zich inzetten voor internationale betrekkingen vanuit Amsterdam UMC. Per 1 januari 2024 gaat Erik aan de slag als Projectleider ten behoeve van de internationale onderzoeken ‘Generation H’ en ‘MiPiD’. Deze projecten bekijken in Nairobi (Kenia) en Accra (Ghana) wat er in verscheidene gemeenschappen in verschillende leefomstandigheden (bijv. ‘slums’) nodig is om blijvende verbeteringen op het gebied van gezondheid voor elkaar te krijgen. Op deze wijze ziet hij mogelijkheid om daadwerkelijk bij te dragen aan transitie in de samenleving en het bevorderen van kansgelijkheid in gezondheid over grenzen heen. Erik draagt zijn werkzaamheden bij het Teaching & Learning Centre en het International Office een warm hart toe en blijft nauw betrokken voor een overdracht aan zijn opvolger.

Meer info over de internationale onderzoeken ‘Generation H’ en ‘MiPiD’

(intranet artikel, alleen toegankelijk voor medewerkers van Amsterdam UMC)

Meer weten?

Heb je een vraag aan het Teaching & Learning Centre naar aanleiding van dit artikel over internationalisering?

Mail dan naar tlc@amsterdamumc.nl.

Stuur een e-mail